Het Grimmige Gebruik Om Castraten In Plaats Van Jongenssopranen In Te Zetten Was Langer Dan 200 Jaar In Zwang

door Skip

04 December 2016

Het Grimmige Gebruik Om Castraten In Plaats Van Jongenssopranen In Te Zetten Was Langer Dan 200 Jaar In Zwang

Binnen de kerk worden er tegenwoordig jongenssopranen ingezet om liturgische muziek ten gehore te brengen. Gedurende de 17e eeuw werd het de gewoonte in Europa, maar in Italië des te meer, om daarvoor volwassen mannelijke... gecastreerde zangers in te zetten. Door te voorkomen dat de baard in de keel kon komen en dus de hoge stem niet kwijt te raken, werden jongens gecastreerd om nog langer van hun zangtalent te kunnen profiteren. Hier lees je hoe dit gebruik in zwang raakte en tot wanneer ze hiermee doorgingen. 

Hoewel er binnen de muziekgeschiedenis al vermeldingen werden gemaakt van zingende eunuchen vanaf het jaar 400 (in het Byzantijnse Rijk). In Europa verspreidde het gebruik zich rond 1500 en in 1589 vaardigde paus Sixtus V een decreet uit waardoor castraten mochten zingen in het koor van de Sint Pieter.

Hoewel er binnen de muziekgeschiedenis al vermeldingen werden gemaakt van zingende eunuchen vanaf het jaar 400 (in het Byzantijnse Rijk). In Europa verspreidde het gebruik zich rond 1500 en in 1589 vaardigde paus Sixtus V een decreet uit waardoor castraten mochten zingen in het koor van de Sint Pieter.

Carlo Maria Boschi, detto 'Farinelli', uno dei più noti cantori evirati (1705-1782).

De verspreiding van deze gewoonte, die ook nuttig bleek te zijn in religieuze kringen omdat de aanwezigheid van vrouwen in koren werd verboden, was verder ook succesvol omdat het zich op gelijke tred ontwikkelde met de opera.

De verspreiding van deze gewoonte, die ook nuttig bleek te zijn in religieuze kringen omdat de aanwezigheid van vrouwen in koren werd verboden, was verder ook succesvol omdat het zich op gelijke tred ontwikkelde met de opera.

Het is goed om de hygienische omstandigheden in ogenschouw te nemen; in een tijd waar zulke operaties niet in alle veiligheid konden worden uitgevoerd. In tegendeel, het risico om een gevaarlijke infectie op te lopen was erg hoog. Bovendien was niet ieder jongetje die deze operatie onderging daarna nog succesvol. De jongens die het niet haalden riskeerden uitgerangeerd te worden. Ze hadden dan hele bescheiden baantjes. 

Castratie vond plaats voordat de jongen geslachtsrijp werd, zodat hij niet de baard in de keel zou krijgen en het mogelijk bleef om hoog te kunnen zingen.

Castratie vond plaats voordat de jongen geslachtsrijp werd, zodat hij niet de baard in de keel zou krijgen en het mogelijk bleef om hoog te kunnen zingen.

Alessandro Moreschi, l'ultimo cantore evirato documentato della storia.

In de 17e eeuw, toen de interesse voor deze vorm van zingen op zijn hoogtepunt was, ondergingen er naar schatting vierduizend jongens per jaar deze (gevaarlijke) operatie.
Het definitieve verbod hierop is terug te vinden in het document dat paus Pius X in 1903 uitvaardigde. "Wil men de hoge stemmen van sopranen en contra-alten inzetten in koren, dan moeten die partijen worden gezongen door jonge knapen, zoals dat van oudsher gebruikelijk was in de Kerk." De laatste gecastreerde zanger die werkte voor de kerk in het koor van de Sixtijnse Kapel was Alessandro Moreschi (foto).