Gino Bartali was kampioen wielrennen en ook nog eens een Holocaustheld. Lees hier wat hij heeft gedaan
Hoewel in Italië zonder twijfel voetbal de populairste sport is nu weten de oudere generaties dat het wielrennen tot aan de jaren 60 zoveel bekijks trok dat je kon denken dat het net zo populair was dan die bal, misschien meer nog zelfs.
De Italiaanse straten stonden vol met mensen om de wielrenners voorbij te zien komen, die als ware sporthelden werden beschouwd. Misschien weet je het al, maar in de periode tussen 1935 en 1955 was Gino Bartali een van de meest geliefde en gevolgde in de wielrennerwereld. Hij won drie Rondes van Italië en twee Tours de France, zijn carrière werd echter sterk beïnvloed door het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog.
via secoloditalia.it
Voordat de oorlog uitbrak had Bartali al twee Rondes van Italië gewonnen (1936 en 1937) en een Tour de France (1938).
In 1938 werd Bartali ertoe bewogen door de regering van Mussolini om de Giro d'Italia over te slaan en te gaan trainen voor de Tour de France en een poging doen om deze te winnen. Zo geschiedde, maar tijdens de prijsuitreiking weigerde de wielrenner om de Romeinse groet te beantwoorden.
De Giro van Italië van het jaar 1940 werd gewonnen door de andere wielrennerkampioen Fausto Coppi, mede dankzij de aanmoediging van Bartali, die pech had. De strijd eindigde de dag voor het uitbreken van de oorlog en dit betekende ook een competitiestop voor de vijf volgende jaren.
Na de oprichting van de Italiaanse Sociale Republiek (september 1943) werd Bartali gedwongen hier bij te horen en deel te gaan uitmaken van het motorbataljon van de Republikeinse Nationale Wacht.
Bartali werd vrijwillig lid van de gewapende organisatie die was opgericht door de fascistische regering, maar zijn werk veranderde al gauw en moest hij een geheime missie gaan uitvoeren.
Toen hij toestemming had verkregen om te verhuizen van Passignano sul Trasimeno naar het voor hem bekende Toscane, deed hij zijn werk als koerier, maar in de tube die onder zijn zadel zat zaten papieren die de DELASEM toestemming gaf om vele joden het land uit te zetten.
De DELASEM, een organisatie die joodse emigranten hielp en actief was tussen 1939 en 1947. Ze hielpen joden die waren geïnterneerd of werden vervolgd en schakelden hiervoor ook de hulp van mensen die niet joods waren zoals Bartali.
Met trainen als excuus werd Bartali nooit onderworpen aan ispecties en kon hij op deze manier bijdragen aan het illegale verzet tegen de Holocaust.
In overeenstemming met Elia Angelo Dalla Costa, aartsbischop van Florence en rabbijn Nathan Cassuto is er berekend dat er minstens 800 mensen zijn geweest die waren gered door het trapwerk van Bartali. Hij kreeg in 2005 erkenning voor wat hij gedaan had en kreeg hij de Gouden Medaille in de burgerorde en van de Staat Israël de eretitel 'Rechtvaardigen onder de Volkeren' in 2013.
Bartali stierf in 2000 en de reden van waarom deze erkenning pas na zijn dood kwam, was omdat hij er met niemand over had gesproken. Het verhaal kwam aan het licht toen onderzoekers bezig waren met de lijsten vol namen van uitgezette joden.
