Een virus staat aan de wieg van coeliakie. Nu komt er waarschijnlijk een preventief vaccin voor mensen die risico lopen
Ons lichaam is een perfecte machine. Denk dan alleen al aan het hart dat een leven lang altijd, maar dan ook altijd blijft kloppen. Het is ongelofelijk om te beseffen hoe het Zwitsers uurwerk dat ons lichaam is binnen negen maanden volledig in elkaar zit, en met maar enkele cellen begon. Het is gewoonweg pure magie dat wat er allemaal in ons lichaam gebeurt op elk moment. Het kan echter ook gebeuren dat iets niet helemaal loopt zoals dat zou moeten en dat er onherstelbare schade kan ontstaan. Dat is het geval bij auto-immuunziekten. Het lichaam denkt om een of andere reden dat sommige stoffen indringers zijn terwijl die dat tot dan toe nog niet waren. Er vindt een auto-immuunreactie plaats die uiteindelijk het begin van de aandoening zullen inluiden. Coeliakie is zo'n ziekte. Het is nog niet te genezen, het enige wat echter helpt is een aanpassing van het dieet. Er komt geen enkele vorm van het eiwit gluten in voor dat in graan zit. Alles kan nu echter anders zijn dankzij een onderzoek dat je met een gerust hart revolutionair zou kunnen noemen.
Niet alleen genen zouden een rol spelen bij het ontstaan van coeliakie, ook een virusbesmetting.
USDA, ARS, EMU | commons.wikimedia.org
Er zou naast dat er een genetische aanleg voor is, ook de inmenging van een virus meespelen, tenminste dat lijkt uit het onderzoek voort te komen dat is geleid door de Universiteit van Chicago en die van Pittsburgh. Dit virus zou verantwoordelijk zijn voor een verminderde tolerantie voor gluten. Natuurlijk denk je dan meteen aan een volgende stap, namelijk de mogelijkheid om een preventief vaccin te produceren dat kan worden toegediend bij mensen die een grote kans hebben op het krijgen van deze aandoening.
De onderzoekers zeggen ook nog iets extra's over het virus in kwestie. Het zou gaan om een reovirus, een familie micro-organismen die mensen kan besmetten in vrijwel alle gevallen. De besmettingen zelf veroorzaken echter zelden een ziekte, behalve dan bij mensen die aanleg hebben voor het krijgen van bepaalde aandoeningen.
In het specifieke geval coeliakie veroorzaakt dit virus een ontstekingsreactie in de darmen en kan er geen gluten meer in de mond worden verdragen. Met andere woorden, door de besmetting raakt het lichaam in de war en gaat het zelf "de strijd aan" met gluten en ziet het dit eiwit als een indringer.
Deze ontdekking kan een grote stap voorwaarts betekenen aangezien er op dit moment niet echte behandelingen bestaan voor coeliakie, maar speciale diëten die producten waar gluten in zit mijden. Zo kan er worden voorkomen dat die mensen geen last hebben van de vervelende symptomen die bij coeliakie horen. Het eventuele vaccin heeft ook een preventieve insteek. Het is niet beloofd dat mensen die de ziekte al hebben kunnen worden genezen maar kan worden voorkomen bij mensen die er aanleg voor hebben, bijvoorbeeld andere mensen in het gezin.
Het bewijs van de cruciale rol die het Reovirus speelt is bevestigd door het onderzoek naar antilichamen in het bloed van coeliakiepatiënten want er zijn naast het stofje "IRF1" (ook deze stof is verantwoordelijk voor de glutenintolerantie) ook antilichamen gevonden die zich specifiek richten op het reovirus.
De studie die wordt geleid door de twee Amerikaanse universiteiten die hoog aanzien genieten, is zeker een doorslag op medisch-wetenschappelijk gebied. De beschikbare graanproducten en talloze ander factoren dragen namelijk steeds vaker bij aan het krijgen van de ziekte. In westerse landen neemt het aantal gevallen van coeliakie steeds meer toe; een vaccin zou de tendens kunnen omkeren.
