Pablo Neruda's enige dochter had een waterhoofd, maar niemand kende haar
Van Pablo Neruda kennen we zijn gedichten over de liefde, het leven, oorlog en lijden. Ook zijn passie voor politiek is bekend, die was zo sterk dat hij een rol speelde in de politiek van zijn geboorteland Chili. Dit was echter ook in andere landen waar hij verbleef van enig belang. Er is minder bekend over zijn privéleven, vooral wat zijn enige dochter aangaat. Haar naam was Malva Marina Trinidad en zij leed aan hydrocefalie. Haar hoofd zat dus vol met water en ze moest naast de fysieke pijn ook nog eens verdragen dat haar vader haar in de steek gelaten heeft.
Malva Marina werd geboren met een waterhoofd. Ze stierf in 1943 toen ze slechts negen jaar oud was. Haar moeder, maar ook haar vader waren beiden niet in haar buurt.
Archivo Histórico del Ministerio de Relaciones Exteriores de Chile / Wikimedia
Pablo Neruda trouwde met de bankierster Maria Antonieta Hagenaar, beter bekend onder de bijnaam Maruca. Zij schonk hem één dochter, maar de geboorte leidde niet tot veel vreugde en liefde tussen de twee. Het stel maakte al lang een crisis door en hun dochter betekende het definitieve einde in van de relatie.
Van dit soort relaties zijn er jammer genoeg heel veel: een man en vrouw die niet genoeg van elkaar houden om een dochter groot te brengen, die ernstig ziek was, zorg en vooral veel liefde nodig had.
Malva Marina werd al gauw ook door haar moeder in de steek gelaten en toevertrouwd aan een Nederlands gezin dat bleef zorgen voor haar tot aan haar dood.
In de tussentijd ging het leven van Neruda door en hield hij zich bezig met schrijven, politiek en zijn minnares die zijn vrouw werd al na enkele maanden na de dood van zijn dochtertje.
Een reconstructie van de gebeurtenissen maken die in die tijd hebben plaatsgevonden blijkt heel lastig te zijn, want hij sprak met weinig intimi over het bestaan van zijn dochter en wat ze had, en in zijn schrijfwerk zitten er alleen indirecte verwijzingen. Toen hij te weten kwam over de dood van Malva wilde hij niet eens zijn vrouw zijn, alsof hij drukker was met zijn stempel op de aarde achter te laten dan aan morele verplichtingen te willen voldoen.
In een andere vertrouwelijke brief die hij geschreven had aan een vriendin beschrijft hij zijn dochter als een "volkomen belachelijk, een soort puntkomma`, een heksje van drie kilo".
Misschien zitten wij hier als lezers fout, dat we door de zo gladde woordjes in de gedichten denken dat dichters superieure wezens zijn die onmogelijk menselijke fouten kunnen maken. Maar, zoals het verhaal van Neruda laat zien begaan zij fouten die niet te vergeven zijn, ook zij kunnen zich niet ontrekken aan de problemen die het leven onvermijdelijk op je pad zal zetten.