Vaarwel schoolvakken: Finland zet het onderwijs op zijn kop
Het Finse schoolsysteem is altijd al beschouwd als een van de beste ter wereld en dat is het nu nog steeds, vanaf de eerste lessen tot aan de middelbare school. Toen er in de afgelopen jaren door enkele leraren van andere middelbare scholen in andere landen een paar keer een bezoekl brachten, stonden ze versteld van hetgene wat ze konden zien. Niet alleen de fysieke inrichting van de school bleek een verrassing te zijn, maar ook de manier waarop de lessen waren georganiseerd, en welke houding de kinderen hadden. Daar komt vandaag nu nog een verandering bij die het Finse onderwijs naar een ander niveau zal brengen: schoolvakken worden namelijk afgeschaft.
Al voor de innovatie was het onderwijssysteem erg ver ontwikkeld. Elk vak werd in een ander lokaal gevolgd en betekende dat je zeven weken lang een programma volgde waarna je werd getoetst. Deze toets kon drie keer worden herhaald, waarna je dan opnieuw de lessen moest volgen. Niemand zakt, geen onverwachte overhoringen en dientengevolge minder schoolverlaters, geen enkele leerling die doet alsof hij buikpijn heeft om maar terug naar huis te kunnen. Integendeel, de kinderen tonen interesse en willen graag meedoen aan de lessen en elkaar erbij betrekken.
In ieder geval heeft de minister van Onderwijs begrepen dat het concept 'schoolvak' zoals wij dat kennen achterhaald aan het worden was en heeft toen besloten om de kwaliteit van de scholen in het land te verbeteren door een totaal andere aanpak.
Vanaf 2016 introduceren Finse scholen een benaderingswijze van samenwerken. Dit betekend dat leerlingen een vak kiuezen waaraan ze willen werken en laten het werk allemaal daar omheen draaien: zo zijn er lessen en proefjes, musea en ontmoetingen met experts. Het wordt de methode genoemd die zich baseert "op fenomenen" en volgens een docent educatieve psychologie van Universiteit van Helsinki zal deze methode leerlingen voldoende vaardigheden meegeven voor de 21ste eeuw. Internet speelt een centrale rol. Het gebruik van mobiele telefoons is toegestaan om onderzoek te mogen doen, er zal les worden gegeven in het leren onderscheiden van nepnieuws op het web, hoe ze online pesterijen kunnen voorkomen, en hoe ze een printer aan kunnen sluiten op een computer. De benaderingswijze zal vakoverstijgend zijn, een les van geschiedenis kan een les worden over technologie door te beginnen bij het Colosseum in Rome en te eindigen bij moderne sportschole van vandaag. In deze manier van onderwijs dragen leerlingen ook zelf veel verantwoording, ze worden sowieso al heel vrijgelaten in het Finse onderwijssysteem.
Deze veranderingen zullen stapsgewijs worden doorgevoerd zodat deze allesbehalve rauw op de daken vallen. We zouden kunnen iets oppikken van dit systeem dat kinderen zowel onderwijst maar tegelijkertijd ook niet een van de mooiste fasen in hun leven probeert te verpesten.