De smeden in Damascus maakten zwaarden van koolstof nanobuisjes... 400 jaar voordat wetenschappers ze ontdekten
Veel chemische processen en technische trucjes die we tegenwoordig gebruiken zijn niet veel anders dan een wetenschappelijke herintroductie van uitvindingen en trucs die volkeren in het verleden al zonder te weten hadden ontdekt op empirische wijze. Dankzij de Romeinen hebben we een cementsoort die ontzettend bestendig is en moeilijk is te reproduceren in het lab en waarvan het recept door onderzoekers nog steeds wordt geprobeerd om te ontcijferen. Dit is ook zo'n verhaal, van toen de bewonderde smeden van Damascus ongelofelijke zwaarden maakten in de 16e eeuw door gebruik te maken van atomaire structuren die officieel pas in 1985 zijn ontdekt.
In Damascuszwaarden zitten nanobuisjes van koolstof die pas 400 jaar later ontdekt zouden worden.
Vierhonderd jaar later na de smeden die Damascuszwaarden maakten, begonnen wetenschappers de resistentie en de kracht van dit materiaal te doorgronden. Naast het feit dat ze prachtig waren versierd en oerdegelijk in elkaar zaten, waren Damascuszwaarden beroemd vanwege hun resistentie, bestendigheid en buigzaamheid. Ze waren de trots van de stad Damascus in Syrië dat tijdens de Middeleeuwen een van de belangrijkste centra van wapenproducenten waren.
De zwaarden beschikten ovetr deze uitzonderlijke kwaliteiten omdat het zogenaamde Damaststaal, een soort legering waarvan het hoofdingrediënt het Wootz-staal was dat werd geïmporteerd uit India. Daarin zaten microdraden en nanobuisjes van koolstof, die pas door de Amerikaanse scheikundige Richard E. Smalley werd ontdekt in 1985. Niemand is er ooit achter gekomen hoe deze smeden deze techniek beheersten.
De zwaarden stonden bekend om hoe sterk, resistent en buigzaam ze waren.
Ralf Pfeifer, selbst hochgeladen | Wikimedia
Er zijn tegenwoordig niet veel zwaarden van Damaststaal in de wereld, afgezien van de replica's die voor toeristen zijn gemaakt. Het merendeel van de overgebleven stukken bevinden zich in musea van privéverzamelaars die zich eraan vastklampen alsof het schatten waren. Dat heeft een simpele reden want de smeden uit Damascus namen hun geheimen mee hun graf in. Hoezeer de smeden van nu ook proberen om de topstukken van hun voorgangers opnieuw te maken, slagen ze er niet in om de resultaten na te bootsen die hen zo bekendmaakten in heel de wereld, zowel door het materiaal als de productietechnieken die intussen zijn vergeten.
Ze waren zo mooi versierd dat ze wereldberoemd werden.
De Damascuszwaarden werden zo beroemd dat ze al snel deel gingen uitmaken van legendes en volksverhalen. Het verhaal gaat dat Richard Leeuwenhart sultan Saladin tegenkwam. De Engelse vorst wilde indruk maken op de sultan en liet hem zien hoe zijn zwaard een dikke staaf staal kon doorklieven. Saladin, die totaal niet onder de indruk was haalde zijn Damascuszwaard tevoorschijn en gooide een zijden kussen op in de lucht en hakte dat in stukken voordat het de grond kon raken. Zeker is dit verhaal, zoals vele andere, een mythe maar het geeft wel aan hoezeer Damascuzwaarden werden gevreesd en bekend waren in heel de wereld.
