11 ongegronde mythes over gezondheid waar we mee zijn opgegroeid en nog steeds in geloven
Hoe goed we er ook op letten dat we onze informatie uit goede en betrouwbare bronnen halen, kan het gebeuren dat we ergens nog in een cliché geloven die geen enkele grond heeft en in onze kennisbank is geslopen. Vooral als het namelijk om gezondheid gaat, dan doen we vaak beroep op de 'wijsheid van oma', die, hoe vaak deze al eerder heeft gewerkt, discutabel wetenschappelijk bewijs hebben. En geloof jij nog in een ongegronde gezondheidsmythe, of met andere woorden kletspraatjes over gezondheid?
- Als je te dicht op de TV zit dan is dat slecht voor je ogen. Deze kreet stamt uit de jaren vijftig toen buistelevisies een dosis straling afgaven die je zichtvermogen op den duur kon verpesten. Tegenwoordig geven moderne TV's geen enkele vorm van straling af die je ogen kunnen beschadigen, behoudens het feit dat lang naar een fel scherm kijken je ogen wel kunnen vermoeien.
- Je moet acht glazen water per dag drinken. De hoeveelheid van acht glazen water per dag verscheen voor het eerst in 1945 in een document van een Amerikaanse organisatie gericht op voedselveiligheid. Er zijn echter geen wetenschappelijke onderzoeken die deze hoeveelheden kunnen onderbouwen, want ieder mens heeft een dagelijkse waterbehoefte die kan verschillen, maar ook al zou je niet onder een bepaalde grens moeten gaan zitten, is het goed om niet te vergeten dat je niet alleen vocht binnenkrijgt door te drinken, maar ook door dingen te eten waar vocht in zit!
- Met je vingers knakken krijg je reuma van. Er zijn mensen die bevestigen dat als je met je vingers knakt dat je daar reuma van krijgt. Op de lange duur kan het artrose in de hand werken. Dit is echter wetenschappelijk helemaal niet aangetoond: met je vingers knakken is niet slecht, maar het is ook niet gezegd dat dit goed is! Mensen die dit vaak doen is gevoeliger voor ontstekingen in gewrichten. Weet je trouwens waar dat knakkende geluid vandaan komt? Dat komt door het knappen van de luchtbolletjes die ontstaan in gewrichtsvloeistof die gewrichten als het ware smeren.
4. Je komt van je kater af door te drinken. 's Ochtends alcohol drinken na een avondje flink drinken helpt je op geen enkele manier: er zijn mensen die geloven dat de kater zo sneller voorbij gaat, maar door de manier waarop de stofwisseling werkt is dat een fabeltje.
5. Kleed je goed aan, straks vat je nog kou! Weten we zeker dat we door kou ziek worden? Ondanks dat ziek zijn vooral in het koude seizoen plaatsvindt, is dat echter niet het geval. Het zijn de gevolgen van de kou die ons het bed in dwingen! Door de lage temperaturen vermindert de hoeveelheid slijm die we produceren dat ons beschermt tegen ziek worden. Daarbij brengen we in de winter veel vaker binnen tijd door in niet-open ruimtes waar de lucht droog en zwaar is, wat bijdraagt aan de overdracht van bacteriën.
6. Als je binnen de vijf seconden iets opraapt dat op de grond is gevallen, dan kan je het het eten. Heb je ooit iemand seconden zien tellen nadat ze per ongeluk iets op de grond hebben laten vallen? Als je je hebt afgevraagd waarom, dan moet je weten dat de opvatting zich heeft verspreid dat ergens binnen 5 seconden geen bacteriën op kunnen komen. Maar zie jij ze voor je, bacteriën met een klokje in de hand? Eigenlijk is het zo dat tijd niet de enige factor is die meespeelt bij besmetting met bacteriën. Op sommige oppervlakken komen ze sneller te zitten doordat deze vochtig zijn!
U.S. Air Force Photo by Tech. Sgt. Chenzira Mallory
7. Door teveel suiker worden kinderen hyperactief. Suiker zorgt voor enorm veel gezondheidsproblemen (wanneer je er teveel van binnenkrijgt), maar er is geen enkel wetenschappelijk onderzoek dat zegt dat het slecht is voor kinderen of dat ze met name daardoor hyperactief worden. Medici hebben een verband gezien tussen snurken in je slaap en het krijgen van hart- en vaatziekten en een hoge bloeddruk.
9. Vaccins veroorzaken autisme. Veel mensen definiëren dit als het ultieme broodje aapverhaal en kan dit idee zonder meer negatievere gevolgen hebben voor de maatschappij. Dit alles gaat terug naar het jaar 1998, toen een Engelse arts, die al sinds tijden uit de gevestigde artsenkring was verstoten, in de Lancet een artikel publiceerde waar hij een verband legde tussen vaccins en autisme. Pas daarna kwam men te weten dat Andrew Wakefield, de medicus in kwestie, een behoorlijke som geld kreeg voor het publiceren van dat artikel. Overigens zijn er geen enkele (echte dit keer) vervolgstudies gedaan die een dergelijke correlatie konden bevestigen.
10. Van bier drinken krijg je een buik. Het is niet per se bier waar je dikker door wordt, maar dat je er juist meer van drinkt omdat dit een lager alcoholpercentage heeft. Het is daarnaast heel gebruikelijk om bij bier dingen te eten die niet zo heel gezond zijn, zoals zoute snacks, en dat verklaart ook meteen dat je bier gaat drinken en dat mensen die veel drinken vaak een buik krijgen! Het bewijs dat bier helemaal geen blaam treft is het feit dat Japanners ook grote fijnproevers van deze drank zijn maar dat zij vergeleken met Duitsers, niet de typische buik hebben!
11. Je moet bloed laten prikken op een lege maag. Er is waargenomen dat het bij veel van de standaard bloedonderzoeken (rode bloedlichaampjes, ijzer, urinezuur, het suikerpercentage en eiwitten in urine) niet uitmaakt of deze op een lege maag of volle maag worden afgenomen. De suikerwaarden en triglyceriden verschillen echter, dus daarbij is het handig om die te testen zonder dat je gegeten hebt. Als je echter niet van huis wegkunt zonder iets in je maag te hebben, dan kan je ongesuikerde thee of koffie of een glas water wel permitteren.
12. Rietsuiker is gezonder dan witte tafelsuiker. In de twee soorten suiker zit hetzelfde stofje met zoetkracht, namelijk saccharose. Anders is het als er melasse bij komt, een bestanddeel dat ontstaat tijdens het productieproces en dat alleen in rietsuiker aanwezig is. Er zit een kleine hoeveelheid vezels en mineralen in, maar elke dag eten we zo weinig rietsuiker dat het onmogelijk is om hier enig voordeel uit te halen!
