7 dingen die we in onze schooltijd hebben geleerd die gewoon niet blijken te kloppen
We willen absoluut geen kritiekstuk schrijven tegen het schoolsysteem, maar er zijn van die kleine broodjeaapverhaaltjes waar niemand de moeite voor neemt om die te ontkrachten en waar sommige docenten soms voor instaan. Even voor de goede orde: het zijn in de meeste gevallen interessante weetjes, soms van die verhaaltjes die worden gebruikt om sommige historische feiten te romantiseren. Het probleem is dat we voor de rest van ons leven geloven dat ze waar zijn!
We hebben de moeite genomen om een paar van zulke mythes te ontkrachten.
1. Napoleon was niet klein
Iedereen denkt dat Napoleon heel klein was en leiden ze vaak hieruit af, met haastige psychologie, dat zijn imperialisme een soort van compensatie was. Maar in feite is er wat onbegrip geweest bij het waarheidsgetrouw weergeven van zijn lengte doordat er aanpassingen zijn gedaan in het stelsel van meeteenheden. Napoleon was ongeveer 1,73 meter lang. Groot was hij zeker niet, maar bedenk wel dat de gemiddelde Fransman van toen 1,68 meter was.
2. Het bloed in aderen is niet blauw.
Geen enkele biologieleraar heeft dit nooit letterlijk gezegd, daar zijn we zeker van. Maar zowel voor de afbeeldingen in lesboeken gebruiken ze de twee kleuren om slagaderlijke bloedsomloop van de veneuze bloedsomloop te onderscheiden als wel dat aders er op je polsen er blauw uitzien, denken veel mensen dat bloed in aderen blauw is. We zien alleen maar die blauwe kleur omdat licht door de huid heen moet, maar is bloed altijd rood.
3. We gebruiken niet alleen slechts 10% van onze hersenen.
Deze legende is overal verspreid door popcultuur, met televisieseries en films die het gebruiken als verteltruc voor het hoofdverhaal. Maar natuurlijk klopt daar geen hout van: we gebruiken onze hersenen volledig en is het de hele tijd aan het werk. Op gegeven momenten zijn bepaalde gebieden actiever dan andere, maar dat wil nog niet zeggen dat de rest van de grijze materie inactief is. Zelfs een beschadiging van 1% van de hersenen kan al ernstige gevolgen hebben.
4. Edison heeft niet de gloeilamp uitgevonden.
Thomas Edison was zonder meer een groot wetenschapper, maar de ontdekking van elektriciteit geschiedde door middel van de gezamenlijke inzet van veel andere uitvinders. Om precies te zijn werd de eerste echte gloeilamp een paar jaar eerder uitgevonden door Heinrich Göbel.
5. De mens stamt niet af van apen
De evolutietheorie wordt vaak zo samengevat op deze manier, maar dat is echter onjuist. Wat wel juist is om te zeggen is dat apen en de mens een gemeenschappelijke voorouder hebben, maar is de een niet een doorontwikkeling van de ander.
6. Van Gogh heeft niet in zijn eentje zijn oor afgesneden
Hier bestaat nog discussie over. Volgens de officiële versie zou Van Gogh zichzelf hebben verwond in het bijzijn van Gaugin, die als versteend stond toe te kijken. In 2009 hebben Duitse onderzoekers de hypothese naar voren geschoven dat het Gaugin was die hem had verwond tijdens een duel en dat de twee een pact hebben gesloten om het te verzwijgen en zo de vriendschap te redden.
7. Newton kreeg helemaal geen appel op zijn kop
Een van de beroemdste anekdotes in het wetenschappelijk gedachtengoed. Newton ijsbeerde om een appelboom heen toen hij de uiterst complexe theorie van de universele zwaartekracht (her)formuleerde, maar bezorgde geen enkele appel hem die "geniale ingeving". Er staat geen spoor van in zijn dagboeken en Newton romantiseerde zijn ontdekking vele jaren later met soortgelijke anekdotes die we kennen, maar deed hij dat waarschijnlijk dat om mensen iets te leren.
