Volgens kinderartsen zijn er slechts 8 dingen die woede veroorzaken bij kinderen. Wat zijn die dan en hoe voorkom je ze?
Als kinderen een lang gezicht trekken, dan kan dat een reden tot zorg worden. Als dit lange gezicht dan verandert in woede, dat misschien tot uiting komt met geschreeuw vuisten en gestamp, dan zou het eerste instinct zijn om jezelf te beschermen. Heb je eenmaal die eerste impuls waar je niets mee kunt, losgelaten, dan is het beste wat je kan doen is gaan zitten, het probleem proberen op te lossen en je kind weer rustig maken. Hoe?
Door eerst te kijken naar wat de boosheid veroorzaakt. We zetten acht oorzaken op een rij waardoor kinderen meestal op tilt slaan en manieren om de rust weer te vinden.
De 8 meest voorkomende oorzaken van woede
Elk kind is natuurlijk een wereld op zich en kunnen er daarom veel specifiekere en situatie-afhankelijke oorzaken zijn. Maar er zijn 8 dingen die heel vaak terugkomen:
1. Onvermogen. Duidelijk doordat er het gevoel is van niet kunnen en dat iets niet lukt, is dit een van de voornaamste redenen dat kinderen stennis schoppen, een frustrerend gevoel, dat echter ook tijdeljk is. In dit geval is het belangrijk om kinderen duidelijk te maken en dat ze moeten accepteren dat je niet altijd kunt krijgen wat je wilt.
2. Bedrog. Wanneer kinderen verwachtingen hebben die uiteindelijk niet stroken met de realiteit, dan voelen ze zich bedrogen en kan de teleurstelling snel omslaan in woede.
3. Verdriet. Als dit niet voldoende wordt herkend dan kan verdriet misschien niet worden geaccepteerd en kan dit tot agressief gedrag leiden. Doorgaans ontstaat verdriet omdat hun genegenheid wordt geweigerd, ze ruzie hebben met een kameraad of dat ze het gevoel hebben dat er niet genoeg van hen gehouden wordt.
4. Angst. Kinderen die bang zijn reageren vaak met woede-uitbarstingen. Angst hoort doorgaans bij de vrees om iets kwijt te raken. Denk bijvoorbeeld de dag dat een kind voor het eerst naar de kleuterschool gaat. De angst dat ouders hem niet komen ophalen kan voor grote woede zorgen.
5. Ongeduld. Doorgaans beschikken kindern niet over veel geduld. Als ze iets willen, dan verwachten ze dat ook gelijk te krijgen. In dit geval is het echter nodig om kinderen te leren geduldig te zijn, door middel van spelletjes en groepsactiviteiten.
6. Onzekerheid. Een kind met weinig vertrouwen in zichzelf of in zijn kunnen, zorgt ervoor dat het boos is op zichzelf. Hij of zij wil iets doen wat echter niet lukt. De teleurstelling die hierop volgt kan gemakkelijk uitmonden in boosheid.
7. Niet begrepen emoties. Kinderen kunnen zich ongemakkelijk voelen zonder echt te kunnen zien waar dat vandaan komt en ook niet kunnen praten over wat ze voelen. Van hieruit kan er dan woede ontstaan.
8. Oude open wonden (metaforisch bedoeld). Als kinderen er niet in slagen om een gebeurtenis te boven te komen die pijnlijk was, dan kan deze wond weer opengaan zonder dat zij kunnen herkennen waarom, en worden zij daarom boos.
Hoe je kinderen over hun woede heen helpt
Zolang het niet om een driftbui gaat - in dat geval mag je nooit zwichten voor emotionele chantage! -, kan je kinderen op de volgende manieren helpen om rustig te worden en de woede te boven te komen:
- Helpen de woede te achterhalen. Soms zien kinderen niet alles helemaal duidelijk meer door een gevoel van ongemak en niet lekker voelen, zonder daarbij te beseffen dat ze boos zijn. Dan is het handig om gebruik te maken van zinnetjes waarmee je de oorzaak van het vervelende kunt vinden zoals: "Ik weet dat je boos bent en dat je je niet lekker voelt..."
- Zijn emotie beschrijven. Als kinderen eenmaal beseffen dat ze boos zijn is het belangrijk om ze te helpen bij het beschrijven van de emotie die ze voelen, ook met beelden zoals "voel je de boosheid van binnen als een ballon die te groot wordt en die op knappen staat"
- De emotie loslaten. Woede is een basisemotie en is vaak een reactie op niet vervulde wensen; het is daarom geen slecht iets, maar een signaal om nog eens na te denken over enkele voorbeelden of gedrag en die aan te passen. Om kinderen helpen los te komen van boosheid als ze het eenmaal hebben herkend, dan zijn ontspannningstechnieken heel handig, die inspelen op afleiding van gedachten en/of ademhalen.
We denken trouwens niet dat kinderen perfecter moeten zijn dan wij volwassen mensen. We mogen namelijk niet vergeten dat zij net als wij momenten van zwakheid hebben en dat zij niet kunnen bogen op eerdere ervaring!
