Een schip uit de zestiende eeuw is teruggevonden in uiterst goede staat
De ontdekkingen die worden gedaan op de bodem van de zee, dat is altijd al ontegenzeggelijk fascinerend geweest, als ware het een planeet, nog niet verkend, waar dingen te vinden zijn van lang geleden, en die van onschatbare historische waarde zijn.
Sommige vondsten wekken meer dan andere, de nationale interesse. Zowel vanwege de waarde van hetgeen dat gezonken is, als wel vanwege de voorgeschiedenis waardoor het uiteindelijk op de bodem van de zee is beland. Het Zweedse oorlogsschip Mars is een van die vondsten.
Veel mensen werden er blij van dat het schip weer is teruggevonden, en wel om verschillende redenen.
Op de eerste plaats ligt het schip er zo goed bewaard bij op de bodem dat dit bijna onmogelijk lijkt te kunnen. Het is net alsof er een sprong is gemaakt vanuit de zestiende eeuw naar nu, in plaats van dat het schip vijf eeuwen lang verlaten op de bodem van de zee heeft gelegen.
Velen waren naar Mars op zoek, onder andere ontdekkingsreizigers en mariene biologen die in het tijdperk dat het werd gebouwd, het grootste oorlogsschip was. Het is zo'n 30 meter lang en was zo indrukwekkend dat het de titel kreeg van de Romeinse god van de oorlog, Mars.
Erik XIV van Zweden was degene die het schip liet bouwen, een man die berucht was om zijn impulsiviteit. Hij had een waanzinnige expansiedrang, bijna op het belachelijke af. Juist zijn drang tot verruiming van Zweeds territorium maakte dat hij opdracht gaf tot de bouw van een van de eerste Europese oorlogsschepen met drie masten.
De koning richtte zijn expansionistische doelen op Denemarken en Lübeck, dat heden ten dage deel uitmaakt van het noorden van Duitsland. Bij deze doelstellingen zat ook de opdracht om alle defensieve reacties te onderdrukken met artillerie van de vloot, en dan met name door het schip Mars.
Aanvankelijk leek het schip te kunnen slagen in de wensen van de koning vanwege de meer dan 800 man sterke bemanning, maar in de dagen die volgden tijdens de slag wist de vijand Mars met enkele brandbommen te raken, waardoor er aan boord verscheidene branden uitbraken.
Volgens de meest aannemelijke hypothese is het schip gezonken vanwege een brand die uitbrak in de buskruitopslagruimte. Officieel zonk het schip Mars op 31 mei 1564 voor de Zweedse kust en kwam het op z'n zij te liggen op de bodem van de zee.
Eeuwenlang hebben nieuwsgierigen en onderzoekers gezocht naar het schip, maar tevergeefs. Er ontstond ook de legende dat het schip beschermd zou zijn door een vloek, waardoor het onmogelijk zou zijn om het schip te vinden. Een spook dat zo nu en dan van het schip aan de oppervlakte verscheen, verjoeg iedereen die op zoek was naar het schip.
De geschiedenis wordt onderbroken in 2011 wanneer enkele duikers Mars vinden op een diepte van 80 meter. De vondst van een lading verborgen zilveren munten die het jaar voor de fatale zeeslag zijn geslagen hielpen te bepalen om welk schip het ging.
Van Erik XIV is bekend dat hij in 1568 werd afgezet na een volksopstand. Hij werd gevangengezet, en stierf in de gevangenis in 1577, Analyse van zijn stoffelijk overschot laat zien dat er arseen in zijn lichaam zat, wat het idee geeft dat hij is vergiftigd.
Wat het schip aangaat zijn er nog steeds mensen die blijven beweren, ook na de vondst - dat het schip wordt beschermd door een soort magie die het schip zo goed conserveert.
Experts geven overduidelijk een andere verklaring. Het zijn namelijk de specifieke omstandigheden op de bodem van de Baltische Zee geweest die bijdroegen aan het behoud van het schip. Weinig sedimenten, niet sterke zeestromingen en het ontbreken van scheepswormen hebben ervoor gezorgd dat het schip Mars er nu nog prima bij ligt.
