Het kleine Albert-experiment: het jongetje dat werd gebruikt als proefpersoon in een onderzoek naar geconditioneerde angst

door Skip

02 Oktober 2018

Het kleine Albert-experiment: het jongetje dat werd gebruikt als proefpersoon in een onderzoek naar geconditioneerde angst

Het verhaal dat we je gaan vertellen gaat over de kleine Albert, de roepnaam van een pasgeboren baby die heeft deelgenomen aan een psychologie-experiment. Begin de twintigste eeuw kwam het heel vaak voor dat er direct onderzoek werd gedaan op mensen. Hoe wreed deze onderzoeken ook waren, hebben ze wel de basis gevormd voor latere ontdekkingen.

John Watson, vader van het behaviorisme, was de specialist die het onderzoek leidde Hij wilde in vivo, dus in de praktijk, de gevolgen van conditioneren onderzoeken. Anders gezegd wilde Watson controleren tot in hoeverre het mogelijk was om een reactie op een externe prikkel te "manipuleren."

Unknown/Wikimedia

Unknown/Wikimedia

Little Albert werd in hetzelfde ziekenhuis geboren waar Watson werkzaam was. Bij zijn geboorte bleek hij een ernstig waterhoofd te hebben en is dit zeer waarschijnlijk de reden geweest voor Watson om voor hem te kiezen, want het leed dat het experiment zou veroorzaken, zou Albert maar kort hoeven te verdragen. Bovendien zou het experiment geen enkel spoor nalaten. 

Wikimedia Commons

Wikimedia Commons

Het eerste gedeelte van het experiment bestond in het laten zien van een aantal voorwerpen en dieren aan Albert, waarbij het doel was om zijn emotionele reacties op te schrijven. De assistenten van Watson lieten hem maskers, katoen, juwelen, een aap, een hond en een konijn zien. Albert was voor geen van deze dingen bang.

John B Watson/ Wikimedia Commons

John B Watson/ Wikimedia Commons

Het daadwerkelijke experiment, dat erop was gericht om bij het jongetje een geconditioneerde reactie op een prikkel te laten ontstaan, begon in 1920. Albert was toen 11 maanden en tien dagen oud. Gedurende elke sessie werd hij samen met de laboratoriummuis die hij al eerder was tegengekomen tijdens de analytische fase, op een tafel gezet midden in een kamer.

Albert mocht spelen met de muis, maar elke keer als hij hem aanraakte liet Watson een oorverdovend geluid horen door met een hamer op een stalen staaf te slaan die in de lucht hing.

Albert werd bang voor het geluid en barstte hij meestal in tranen uit.

Galiaoffri/Wikimedia

Galiaoffri/Wikimedia

Dit proces werd in meerdere sessies herhaald. Elke keer wanneer Albert de muis aanraakte kwam er in de ruimte plots een hard geluid opzetten.

Er werd net zo lang doorgegaan met het experiment totdat het bij Albert zichtbaar was dat hij de gewenste reactie had ontwikkeld. Op een dag werd zoals gewoonlijk de muis aan Albert getoond, maar nog voordat Watson met de hamer op de metalen staaf kon slaan, barstte Albert in tranen uit en hij tegelijkertijd probeerde de hond te verjagen.

Wat er was gebeurd valt gemakkelijk te verklaren. Albert was de muis gaan associëren met het lawaai en dus ook met angst De muis, die aanvankelijk een neutraal iets was, wekte bij hem nu een negatieve reactie op Zijn angst voor de muis breidde zich ook uit naar katoen, de maskers en dierenvacht Het experiment was geslaagd

Aan het einde van het experiment was Albert ongeveer een jaar oud. Hij werd niet alleen getekend door zijn ziekte. Ook de dingen die hij allemaal tijdens het experiment raakten hem diep. Hij probeerde in de laatste jaren van zijn leven om zijn angsten die hij nu voor de gewoonste dingen had, af te komen.

Het is niet bekend of zijn ouders af wisten van wat er al allemaal gebeurde tijdens de onderzoeken van Watson. Van zijn moeder is bekend dat zij werkte als assistent in het ziekenhuis waar Watson ook werkte. Jaren nadat het gedragsonderzoek was afgesloten kwam er naar boven dat het jongetje niet echt Albert heette, maar Douglas Meritte.

Douglas Meritte stierf in 1925 op zesjarige leeftijd.