Het is pas 60 jaar geleden dat men in Europa menselijke dierentuinen kon bezoeken
Het is minder dan een eeuw geleden dat etnografische tentoonstellingen werden opgezet in Europa, of beter gezegd menselijke dierentuinen. Aan het begin van de 20ste eeuw was het verrassend om van dichtbij te kunnen bekijken wat algemeen werd beschouwd als de ontbrekende schakel tussen de blanke mens en de aap.
Vrouwen, mannen en kinderen uit verschillende delen van Afrika werden uit hun plaats van herkomst gedeporteerd, in kooien geplaatst, dicht bij de dieren: voor velen van hen was het te moeilijk om de strenge Europese winter te overwinnen, anderen moesten de blikken van niet al te onschuldige bezoekers verdragen.
Bazel, Turijn, Brussel: in verschillende Europese steden werden dierentuinen opgezet om mensen te tonen, evenals exotische dieren.
De nieuwsgierigheid verplaatste zich al snel van dieren naar mensen die in dezelfde landen woonden, die ook als ongebruikelijk werden beschouwd om zorgvuldig bestudeerd te worden.
Mensen die het slachtoffer zijn geworden van menselijke dierentuinen werden als dieren behandeld: ze deelden vaak dezelfde kooien, om nog directer de boodschap van inferioriteit te suggereren.
In diezelfde jaren verspreidden zich in feite nieuwe theorieën die de inferioriteit van de Afrikaanse volken ondersteunden in vergelijking met de blanke westerse man.
Onder de theoretici van het zogenaamde wetenschappelijke racisme (1850-1858) waren Carl Vogt, Herbert Hope Risley (die de relatie gebruikte tussen de breedte van de neus en zijn lengte om de Arische herkomst te vestigen) en Ernst Haeckel (die, de anatomie van Afrikaanse volkeren analyserend, vaststelde dat deze dichter bij de apen waren en daarom minder geneigd waren tot beschaving dan de blanken).
Menselijke dierentuinen kwamen omstreeks 1935 minder frequent voor, maar over het algemeen verdwenen ze maar langzaam: de laatste keer dat een Afrikaans dorp - Congolees om precies te zijn - werd nagebouwd op een tentoonstelling, met veel mannen en dieren, was in 1958, ter gelegenheid van de Brusselse Wereldtentoonstelling.
