Het menselijk brein blijft neuronen produceren, zelfs op volwassen leeftijd: een nieuwe studie wakkert de discussie aan
Neurogenese bij volwassenen, dwz het vermogen om zelfs op oudere leeftijd splinternieuwe neuronale cellen te produceren, staat centraal in een debat dat al tientallen jaren aan de gang is. In feite is het bij volwassenen nog nooit volledig bevestigd of ontkend: Veel studiestrategieën hebben in het verleden gezegd dat dit plausibel was, maar de testresultaten waren nooit onweerlegbaar. Het debat is zo verhit dat in de wetenschappelijke wereld echte facties worden gecreëerd die met alle mogelijke middelen proberen de tegenovergestelde theorieën in diskrediet te brengen.
Toch lijkt een studie gepubliceerd in Nature aan het begin van 2019 nieuw licht op het onderwerp te schijnen: als het zou worden bevestigd, zouden we op een keerpunt komen in de behandeling van vele degeneratieve ziekten zoals de ziekte van Alzheimer.
via nature.com
Een van de cruciale kwesties als het gaat om het bestuderen van hersenweefsel - naast uiteraard de bevinding - is conservering. Zoals Llorens-Martin, auteur van het onderzoek, uitlegt, moeten in het geval van overlijden van een donor, de hersenen binnen een paar uur in het conserveringsproces worden gebracht met behulp van specifieke stoffen. Als dit niet het geval was, zou een specifiek eiwit dat nieuw gecreëerde hersencellen identificeert worden geëlimineerd, waardoor de gegevens van een mogelijk onderzoek naar neurogenese zouden worden vervormd.
Omdat ze zich realiseerden dat veel hersenen in de databases niet goed waren opgeslagen, begonnen de onderzoekers sinds 2010 nieuwe te verzamelen en konden ze daardoor nieuwe conclusies trekken. Ze merkten bijvoorbeeld een groot verschil op in de aanwezigheid van nieuwe neuronen in de hippocampus tussen mensen met een intact geheugen en mensen met de ziekte van Alzheimer. Deze laatsten hadden een veel kleiner aantal jonge cellen, die afnamen naarmate de ziekte vorderde. Dit suggereerde daarom de mogelijkheid dat het begrijpen en analyseren van regeneratie zou kunnen helpen om het begin van de ziekte te voorspellen, en het misschien zou kunnen vertragen door neurogenese te stimuleren.
Brandon Martin-Anderson/Flickr
Volgens veel wetenschappers zoals Rusty Gage, een neurowetenschapper, voorzitter van het Salk Institute for Biological Studies, werd de studie gepubliceerd in Nature met een uitstekende nauwkeurigheid uitgevoerd, en kon de sceptici tot zwijgen brengen of op zijn minst de basis leggen voor een nieuwe aanpak.
Het onderzoek is zeker nog lang geen definitieve conclusie, maar volgens de wetenschappelijke gemeenschap is de kans groot dat deze studie een steeds betrouwbaarder antwoord zal vinden, waardoor nieuwe mogelijkheden worden geboden voor de behandeling van pathologieën zoals de ziekte van Alzheimer of epilepsie.