Om een goed geheugen te hebben, is het essentieel om veel informatie te vergeten
"De sereniteit, het goede geweten, de gelukkige actie, het vertrouwen in de toekomst zijn afhankelijk van [...] het feit dat we zo goed weten te vergeten op het juiste moment, om het op het juiste moment te onthouden". Deze woorden uit Over nut en nadeel van geschiedenis voor het leven, geschreven door Friedrich Nietzsche in 1874, hebben de Europese cultuur meer dan twee eeuwen beïnvloed. Een Canadees onderzoek heeft de woorden van Nietzsche volledig bevestigd; om de functies van iemands geest te verbeteren moet je inderdaad kunnen vergeten.
Paul Frankland en Blake Richards, beiden geassocieerde onderzoekers van de Universiteit van Toronto, hebben een onderzoek gepubliceerd in het tijdschrift Neuron volgens welke het net zo belangrijk is om te vergeten als om te onthouden. Rekening houdend met de meest recente studies, concludeerden Frankland en Richards dat geheugen een gekalibreerd mechanisme is van fixatie en verlies van herinneringen.
Hun onderzoek was niet beperkt tot theoretische studies. In een praktisch experiment waarbij de muizen de uitgang moesten vinden van een labyrint dat van tijd tot tijd werd aangepast, verdeelden de onderzoekers de cavia's in twee groepen: de eerste groep werd vrijgelaten om zelfstandig hun eigen keuzes te maken; aan de tweede werden echter medicijnen gegeven die eerdere herinneringen aan de oude positie in het labyrint hebben gewist. Tijdens het experiment ontdekten de onderzoekers dat de groep muizen die het vorige doolhof was vergeten, de uitgang bereikte in de volgende doolhoven, lang vòòr de groep die de herinneringen had bewaard.
Frankland en Richards hebben twee verklaringen geopperd voor het proces van herinnering en vergeetachtigheid: de eerste is dat de vestiging van nieuwe synaptische verbindingen het fenomeen is dat de consolidatie van herinneringen mogelijk maakt, terwijl de verzwakking van deze verbindingen het mechanisme moet zijn dat gekoppeld is aan hun verlies. Een andere mogelijkheid is dat het creëren van nieuwe verbindingen de voorgaande “overschrijft”.
Wat ook de meest plausibele verklaring is, de studies van de Canadese onderzoekers tonen aan dat het voor de geest belangrijk is om te onthouden en te vergeten. Door een juiste balans tussen deze twee momenten kunnen we slimmere beslissingen nemen. Vergeten laat ons toe om ons aan te passen aan nieuwe situaties, misleidende informatie achter te laten, de basisinformatie te behouden maar de specifieke details te elimineren die een nutteloze ballast zouden zijn.
Kortom, zoals Nietzsche zei, "vergetelheid is noodzakelijk voor het leven". Wie had dat ooit gedacht!