Dit "graf" van radioactief afval in de Stille Oceaan zou zich kunnen openen door stijgende zeeën

door Janine

20 November 2019

Als we denken aan een atol in de Stille Oceaan, is het eerste beeld dat in je opkomt zeker dat van een paradijs bestaande uit kristalhelder blauw water, witte stranden, palmbomen en weelderige vegetatie. Dit is inderdaad vaak het geval en dit geldt ook voor Runit, een van de eilanden die deel uitmaken van de archipels van de Marshalleilanden, in Oceanië.

De natuurlijke schoonheid van zo'n plek staat echter in schril contrast met zijn geschiedenis. Het eiland Runit is de locatie die verdrietig genoeg bij de lokale bevolking bekend staat - en zij niet alleen - als “The Tomb”. Het gaat om een opslagplaats van radioactief afval, dat nu weer in het middelpunt van de belangstelling staat vanwege de schade die het kan veroorzaken.

via Los Angeles Times

US Defense Special Weapons Agency/Wikimedia

The Tomb is een gigantische put, verzegeld met een betonnen koepel (Runit Dome), die meer dan 87.800 kubieke meter radioactief afval bevat. Juist in dit gebied, in de jaren ’40 en ’50, voerden de Verenigde Staten veel nucleaire tests uit op bommen en verschillende soorten wapens.

Onder andere werd tijdens het zogenoemde “Castle Bravo" een thermonucleair apparaat tot ontploffing gebracht, duizend keer krachtiger dan die op Hiroshima en Nagasaki, zonder dat de omliggende populaties op tijd werden geëvacueerd, met duidelijke gevolgen waardoor de Marshalleilanden nog altijd betrokken zijn in een internationale rechtszaak tegen de VS.

Het afval van wat in die jaren werd getest, werd begraven in de krater die op Runit was gemaakt. Een enorme hoeveelheid, die nu, als gevolg van klimaatverandering en een stijgende zeespiegel, weer een gevaar zou kunnen worden.

Federal government of the United States/Wikimedia

De zeespiegel rond de Runit Dome is sinds 1993 met ongeveer 7 millimeter per jaar gestegen. Zo begon het water de grond binnen te dringen onder de grote betonnen koepel, waarvan de bodem, in tegenstelling tot het deksel, nooit bedekt werd met isolatiemateriaal.

Het probleem, verbonden met het stijgen van de getijden, is dat het graf dreigt onder te dompelen of de structuur ervan laat barsten, wat zich daardoor zou kunnen openen. Hoewel, om voor de hand liggende redenen, het eiland Runit niet bewoond is, is het risico van lekkage van radioactief materiaal reëel en kan dit gevolgen hebben die kunnen bijdragen aan de enorme catastrofe die al is veroorzaakt door Amerikaanse kernproeven.

Een beschadiging van de cementstructuur kan daarom gevaarlijke risico's voor de gezondheid van de bewoners van de Marshalleilanden veroorzaken, met name degenen die in de atollen die het dichtst bij de koepel wonen. Om nog maar te zwijgen over de mogelijkheid dat een ramp zou plaatsvinden, voor het geval het radioactieve afval in de oceaan zou belanden, met eenvoudig denkbare gevolgen.

ABC News-In depht/YouTube

De werkelijke effecten van blootstelling aan huidige stralingsniveaus veroorzaakt door de radioactieve "begraafplaats" van de Stille Oceaan worden nog steeds bestudeerd door experts. Het is zelfs niet duidelijk of de door de koepel geproduceerde straling eigenlijk nu al schadelijk is voor de lokale bevolking.

Desondanks kwamen gezondheidsproblemen in de jaren na de Amerikaanse proeven en "schoonmaak" (die plaatsvonden tot 1980) vaker voor. Zeker, de inwoners van de Marshalleilanden leven constant met de angst voor een enorm dreigend gevaar, precies wat zou kunnen voortkomen uit een kapotte koepel.