Waarom praten we in de politiek over links en rechts? Het verhaal van de twee uitdrukkingen die misschien niet iedereen kent
Heb je ooit stilgestaan bij het aantal woorden dat we elke dag automatisch gebruiken, zonder misschien te weten wat hun geschiedenis en oorsprong is? Als het antwoord ja is, zijn we er zeker van dat het verhaal dat we je gaan vertellen je nieuwsgierigheid kan wekken.
Waar hebben we het over? Over een verhaal met een politieke achtergrond. Geen standpunt, maar alleen de beschrijving van de oorsprong van twee uitdrukkingen die in plaats daarvan de "facties" onmiskenbaar definiëren. We hebben het uiteraard over "rechts" en "links": waar komen deze termen vandaan en wanneer worden ze gebruikt? Waarom kwamen ze in de politiek dat ze er een integraal en onderscheidend onderdeel van werden? We zullen deze vragen hieronder proberen te beantwoorden.
via Time
We weten allemaal op onze eigen manier wat het betekent om rechts of links te zijn. Politieke standpunten, ideeën, partijen en opvattingen over sociale en economische kwesties veranderen van de ene kant naar de andere en krijgen een heel specifieke connotatie. Natuurlijk zijn er temidden van deze twee politieke concepten ook mensen die meer gematigde standpunten innemen, die we als centristisch zouden kunnen omschrijven, niet perfect geïdentificeerd aan de ene of de andere kant. We zijn echter geïnteresseerd te begrijpen waar deze terminologieën vandaan komen, en om hun geschiedenis beter te begrijpen, moeten we noodzakelijkerwijs een paar stappen terug doen, tot aan de 18e eeuw.
Misschien weet iemand het al, maar het kan geen kwaad om je geheugen op te frissen over altijd actuele onderwerpen: of we het nu leuk vinden of niet, de politiek omringt ons, gaat over ons en beweegt veel meer dingen dan we denken. We zijn in 1789 in Frankrijk, om precies te zijn in de maand augustus van het jaar dat algemeen wordt herinnerd als die van de Franse Revolutie, een historische gebeurtenis die voornamelijk werd gesymboliseerd door de bestorming van de Bastille, die plaatsvond op 14 juli.
Na het succes van de opstand en het begin van het opstellen van de Verklaring van de Rechten van de Mens en de Burger, bespreekt de Franse grondwetgevende vergadering de bevoegdheden die aan koning Lodewijk XVI moeten worden toegewezen. Het debat werd verhit en gekenmerkt door verschillende standpunten tussen hen, verdeeld tussen degenen die de soevereine faculteit en beslissingsbevoegdheden (zoals het vetorecht) wilden blijven verlenen en degenen die in plaats daarvan de monarchie wilden beperken of beëindigen.
Op dat moment waren de posities - zowel in de praktische en fysieke zin van het woord als in de politieke zin - perfect gedefinieerd. Aan de linkerkant van de voorzitter van de Vergadering zaten al degenen die zich verzetten tegen de vorst en zijn machten; aan de rechterkant namen de conservatieven hun plaats in, verdedigden de kroon en steunden een constitutionele monarchie. Onder deze rechtse leden bevonden zich vertegenwoordigers van de rijkere sociale klassen, waaronder edelen en geestelijken.
De discussies waren zo intens dat de facties zichzelf scherper definieerden dan ooit tevoren, waardoor een keerpunt ontstond tussen conservatieven en progressieven, niet alleen in de context van Frankrijk op dat moment. Aan de ene of de andere kant zitten betekende vanaf dat moment het uiten van je politieke standpunt.
Jacques Louis-David "Le Serment du Jeu de paume" - Wikimedia Commons
Het is bijna vanzelfsprekend te zeggen dat deze verdeling nog steeds de politieke kamers van veel landen over de hele wereld kenmerkt. Zelfs als, afhankelijk van de plaatsen, rechts en links verschillende namen en definities aannemen, is het basisconcept vergelijkbaar en komt voort uit dat historische moment van het revolutionaire Frankrijk. Kende je dit verhaal? Als het antwoord nee is, zul je deze termen vanaf nu zeker met meer bewustzijn bekijken.
