Een 3.700 jaar oude Babylonische tablet verandert de geschiedenis van de wiskunde: de ontdekking van onderzoekers
De geschiedenis blijft ons verbazen en zelfs als we dachten dat we een duidelijk beeld hadden van wat er in het verleden gebeurde, verrast het ons steeds weer met iets nieuws. De protagonisten van deze ontdekking zijn Dr. Daniel Mansfield en zijn team van de Universiteit van New South Wales, in Australië. Het team van onderzoekers bestudeerde een tablet die dateert van 3.700 jaar geleden, ten tijde van de oude Babylonische beschaving, en ze vonden iets dat de geschiedenis van de wiskunde radicaal zou kunnen veranderen.
via sciencealert
Maar laten we het nader bekijken: deze ontdekking heeft twijfel doen rijzen over het ontstaan van de trigonometrie, dat wil zeggen, dat deel van de wiskunde dat driehoeken bestudeert vanuit hun hoeken. De meeste geleerden denken dat de eer voor het bestuderen van de zijden en hoeken van driehoeken aan de Grieken moet worden toegeschreven, maar dit Babylonische kleitablet - gedefinieerd als “het oudste en meest nauwkeurige trigonometrische tablet ter wereld" - levert het bewijs dat de Babyloniërs de techniek zo'n 1500 jaar gebruikten voordat de Grieken dat deden.
De ontdekking is niet recent: het tablet, ook wel Plimpton 322 genoemd, werd begin 1900 ontdekt, maar het was nooit duidelijk wat het eigenlijke doel was. Een van de onderzoekers, Daniel Mansfield, stelt dat "ons onderzoek onthult dat Plimpton 322 de vormen van rechthoekige driehoeken beschrijft met behulp van een nieuw type trigonometrie gebaseerd op verhoudingen, niet op hoeken en cirkels. Het is een fascinerend wiskundig werk dat ongetwijfeld genialiteit bewijst".
De tablet toont een lijst van Pythagorese drietallen, maar wetenschappers begrepen aanvankelijk niet wat die drietallen eigenlijk waren. De babylonische wiskunde gebruikte een basis 60 of een zestallig stelsel. De onderzoekers konden aantonen dat het tablet oorspronkelijk uit 6 kolommen en 38 rijen bestond en dat het waarschijnlijk door de oude schriftgeleerden werd gebruikt om bruikbare berekeningen te maken voor de aanleg van infrastructuren. Het team kwam tot de conclusie dat het niet Hipparchus is, de Griekse astronoom, de vader van de trigonometrie, maar dat de Babyloniërs verantwoordelijk zijn voor het leggen van de fundamenten van de wiskunde. Bovendien stelt Manfield dat "Babylonische wiskunde misschien al meer dan 3000 jaar uit de mode is, maar praktische toepassingen heeft in detectie, computergraphics en onderwijs."
