Dit eiland is zowel Frans als Spaans en is uniek omdat het elke zes maanden van bestuur wisselt
Ieder van ons, wanneer je een plek uitkiest om te willen wonen, zou perfect moeten weten waar die zich op dat moment bevindt in welk werelddeel en van welke gemeenschap die deel uitmaakt. Ligt allemaal voor de hand, maar is dit niet altijd zo. Overal zijn er grenzen die landen, regio's en steden afbakenen, maar is ooit wel eens de vraag op komen zetten wat er zou gebeuren als die scheidslijnen precies een gebied opsplitsten dat lastig te verdelen is zoals bijvoorbeeld een eiland?
Een antwoord op deze vraag zouden we kunnen krijgen door te kijken naar dit unieke eilandje dat we zo gaan bespreken. Het is een klein stuk land dat zich letterlijk tussen Spanje en Frankrijk bevindt. Zou het dan niet correct zijn om te zeggen dat het van beide landen is in plaats van Spaans of Frans? Elke 6 maanden wisselt het eiland van overheid volgens een akkoord dat ontstond in een situatie die heel lang geleden heeft plaastgevonden.
via BBC
Het is dus incorrect om tegenwoordig als het aankomt op het Fazanteneiland te spreken van een grondgebied waar Spanje en Frankrijk over twisten, al zou je politiek gezien door de ligging ervan, dit wel vermoeden. Elke zes maanden overhandigt Frankijk aan Spanje zo'n 6.800 vierkante meter van het nationale grondgebied aan Spanje en gebeurt er na zes maanden precies hetzelfde maar dan andersom. Er is geen ruzie of diplomatiek conflict tussen de twee landen. Alleen een akkoord dat hen al eeuwen verplicht deze "overdracht van land en rechterlijke bevoegdheden" plaats te laten vinden. Maar we moeten nu echter wel even terug in de tijd.
Het piepkleine Fazanteneiland is een bosrijk eilandje dat zich pal midden op de Bidasoa-rivier bevindt op circa 6 kilometer van het punt waar de Atlantische Oceaan begint. Op het eerste oog lijkt het een onbeduidend eilandje. Maar het was juist op deze plek in 1659 waar de vorsten van Frankrijk en Spanje die elkaars "buren" waren, bijeenkwamen om het Verdrag van de Pyreneeën te tekenen waarmee de Dertigjarige Oorlog effectief ten einde kwam.
Het was gedurende deze bijeenkomst dat besloten werd dat juist de rivier de natuurlijke grens zou gaan vormen. Zoals vaak gebuert in dergelijke gevallen wordt de denkbeeldige lijn doorgetrokken door het water. Wat jammer dat er op die plek in de Bidasoa nou net dat verdraaide Fazanteneiland ligt. 'Wat nu te doen dan?' zullen de vorsten hebben gedacht. Simpel, het namelijk delen.
En zo geschiedde: gedurende de conferentie dat nu middels een monument op het eiland wordt herdacht, kwam men overeen dat van het gebied een condominium moest worden gemaakt. Dat is een stuk land waarbij de soevereiniteit gelijkelijk tussen de betrokken landen wordt verdeeld. Van 1 februari tot 31 juli is het Fazanteneiland Spaans en voor het volgende semester Frans. Dit bijzondere heen-en-weer gaat al meer dan 360 jaar zo.
Tegenwoordig hebben de burgemeesters van het Franse Hendaye en het Spaanse Irun het om de beurt in beheer. En hoewel het misschien aan de aandacht zou kunnen ontsnappen is dit eiland historisch gezien onverwacht toch van belang. Hoewel het Fazanteneiland niet het enige grongebied met condominiumstatus is (denk aan Antarctica) wordt dit al het langst op deze manier bestuurd. Bovendien is het 't enige eiland dat afwisselend in plaats van tegelijkertijd wordt bestuurd.
De situatie is in dit soort gevallen zeker niet altijd eenvoudig, en zijn er door de jaren heen ook de nodige problemen en botsingen geweest. Maar het is nu eenmaal de eigenaardigheid die bij deze plek hoort en waar men al sinds tijden rekening mee houdt en die respecteert.
