Giftige paddenstoelen: waarom zijn ze schadelijk en wat zijn de remedies
De charme van paddenstoelen valt niet te ontkennen, zowel in de keuken als tijdens boswandelingen. Hoewel sommige paddenstoelen een substantieel deel van onze voeding uitmaken, zijn er ook andere die een ernstig gevaar voor onze gezondheid vormen. In dit artikel zullen we de wereld van giftige paddenstoelen verkennen, proberen te begrijpen waarom ze schadelijk zijn, hoe we ze kunnen herkennen en wat de symptomen van paddenstoelvergiftiging zijn.
Waarom zijn sommige paddenstoelen giftig?
De reden waarom sommige paddenstoelen giftige stoffen produceren is nog niet helemaal duidelijk. Sommige onderzoeken suggereren dat gifstoffen van paddenstoelen fungeren als verdediging tegen roofdieren. Paddenstoelen, onbeweeglijke en kwetsbare levende wezens, zouden deze gifstoffen kunnen gebruiken om de consumptie door dieren te ontmoedigen of om te concurreren om natuurlijke hulpbronnen. Bovendien kunnen schadelijke stoffen ook slechts een bijproduct zijn van het metabolisme van paddenstoelen, dat, door aanpassing door natuurlijke selectie, onderdeel is geworden van het afweermechanisme. En wat een verdediging: giftige paddenstoelen kunnen ernstige gezondheidsproblemen veroorzaken, zowel voor dieren als voor mensen, met in de ernstigste gevallen zelfs de dood tot gevolg.
Wat zijn de belangrijkste giftige paddenstoelen?
Er zijn veel soorten giftige paddenstoelen en het herkennen ervan is niet altijd gemakkelijk. Terwijl sommige inmiddels beroemd zijn geworden, zoals de Amanita Muscaria, de rode met witte stippen, zijn andere minder herkenbaar. Dan zijn er soorten die sterk op eetbare paddenstoelen lijken en daarom nog gevaarlijker zijn, vooral als ze door niet-experts worden geplukt. Enkele van de gevaarlijkste giftige paddenstoelen maken deel uit van het geslacht Amanita:
Amanita gemmata, een typische voorjaarspaddestoel met een crème-gele of oranje hoed, witte velumresten en een gestreepte rand;
Amanita phalloides, een paddenstoel ook wel bekend als engel des doods en vaak verward met Volvariella volvacea, een eetbare paddenstoel;
Amanita verna, giftige paddenstoel gekenmerkt door een verleidelijk uiterlijk, met een gladde, gestreepte glanzende hoed en witte vlokken die niet aan de stengel vastzitten.
Hoe onderscheid je een giftige paddenstoel van een eetbare?
Zoals we in de vorige paragraaf al zeiden, is het herkennen van giftige paddenstoelen niet eenvoudig voor het ongetrainde oog. Bij boswandelingen is het daarom goed om te bedenken dat er geen empirische methoden bestaan om de giftigheid van paddenstoelen vast te stellen, tenzij je diepgaande kennis hebt van een specifieke soort. Om deze reden is het essentieel om het plukken over te laten aan experts die weten hoe je een giftige paddenstoel van een eetbare paddenstoel kunt onderscheiden. Bovendien is het waar dat hoge temperaturen in sommige gevallen kunnen leiden tot de eliminatie van bepaalde gifstoffen. Je moet echter niet vergeten dat koken, drogen en andere behandelingen giftige paddenstoelen niet minder giftig maken: de gevaarlijkste gifstoffen zijn hittestabiel.
Paddestoelvergiftiging: de meest voorkomende symptomen en mogelijke oplossingen
De effecten van de consumptie van giftige paddenstoelen kunnen variëren, afhankelijk van de ingenomen soort en de geconsumeerde hoeveelheid. Gastro-intestinale symptomen zoals braken, buikpijn en diarree komen vaak voor en kunnen binnen 10 uur na inname optreden. Maar er zijn ook ernstiger symptomen, zoals hallucinaties, duizeligheid, toevallen en, in extreme gevallen, de dood.
Om deze reden is het bij vermoeden van paddenstoelvergiftiging essentieel om onmiddellijk een arts te raadplegen, die de juiste behandelingen kan voorschrijven. Deze laatste omvatten actieve kool, maagspoeling en intraveneuze infusie van vloeistoffen om uitdroging te voorkomen, evenals tegengiffen voor toxines. Concluderend mag het gevaar van giftige paddenstoelen niet worden onderschat, ook al zijn ze fascinerend en lijken ze eetbaar. Aan de andere kant wordt er gezegd dat alle paddenstoelen eetbaar zijn, maar sommige slechts één keer. En het is goed om dit in gedachten te houden.
