In de aardmantel zijn sporen te vinden van de crash die de maan creëerde: de studie
Er zijn veel veronderstellingen over de vorming van de maan, onze enige satelliet. Een van de meest waarschijnlijke is de hypothese van de grote impact, volgens welke de aarde in botsing kwam met de planeet Theia, waardoor een Oermaan ontstond. Een recente studie heeft mogelijk de hypothese van de grote impact aangetoond, met nieuw bewijsmateriaal dat het ontstaan van onze satelliet ondersteunt.
Hoe de maan ontstond: de theorie van de gigantische impact
Pexels
Toen de aarde ongeveer 4,5 miljard jaar geleden ontstond, was het zonnestelsel een kosmische flipperkast waarin planeten en botsende hemellichamen ontstonden. Theia, een lichaam ter grootte van Mars, komt in botsing met een aarde die nog niet volledig is gevormd. De inslag was zo hevig dat Theia werd vernietigd en veel materiaal in een baan rond de aarde werd gestuurd, die door de zwaartekracht samensmolt tot wat we tegenwoordig kennen als de maan.
Dit is de theorie van de gigantische impact, een van de meest waarschijnlijke theorieën om de vorming van onze satelliet te verklaren. Tot nu toe berustte het bewijsmateriaal vooral op de vergelijkbare samenstelling van de kern- en gesteentelagen van de maan en de aarde. Een recente studie gepubliceerd in Nature suggereert dat er een bevestiging van Theia en de gigantische impact op onze planeet zou kunnen worden gevonden.
Heeft de impact met Theia bewijs op aarde achtergelaten?
NASA/JPL-Caltech - Public Domain
Volgens de wetenschappers die aan het onderzoek werkten, zat een deel van Theia's materiaal vast op aarde en zonk langzaam in de mantel. In feite heeft onze planeet een structuur die we ons kunnen voorstellen als bestaande uit concentrische lagen:
- in het midden bevindt zich de kern, die voornamelijk bestaat uit ijzer en nikkel;
- dan volgt de mantel, die voornamelijk uit rotsen bestaat en de plaats is die verantwoordelijk is voor de convectieve bewegingen die aanleiding geven tot platentektoniek;
- tenslotte is er de korst, de laatste laag.
De aardmantel is een cruciaal onderdeel van de aarde, blijkbaar ook als het gaat om het begrijpen van hoe de maan is ontstaan. Binnen de mantel identificeerden de onderzoekers twee grote, dichtere materiaalmassa's die zij "negatieve seismische anomalie-zones van de onderste mantel van de aarde" noemden, LLSVP. Dit zijn bekende delen, het ene onder Zuid-Afrika en het andere onder de Stille Oceaan, die al miljarden jaren bestaan.
Niets vreemds, behalve dat de recente studie van Qian Yuan en zijn team het verband suggereert tussen deze dichte gebieden en de theorie van de grote impact. Volgens het model dat wordt gebruikt om mantelgesteenten te analyseren, zouden de twee LLSVP's die delen van Theia zijn die nog niet zijn samengevoegd met de aarde.
Hoe oud is de maan?
Pexels
Bovendien is onderzoek naar Theia niet het enige betreft de maan de afgelopen jaren. Een even recent onderzoek maakte gebruik van monsters van maanstenen verzameld door de Apollo 17-missie om een nauwkeurigere datering van de satelliet te proberen te geven. Volgens de analyse van deze monsters ontstond de maan ongeveer 4,46 miljard jaar geleden, ongeveer 40 miljoen jaar eerder dan werd gedacht.
Hoe revolutionair het ook mag lijken, het onderzoek naar de oorsprong van de maan staat nog in de kinderschoenen. Nadat we de vorming van de satelliet hebben gedateerd en enige bevestiging hebben gevonden van de theorie van de gigantische inslag, moet er nog veel worden gedaan. De gebieden met een hogere dichtheid van de mantel zouden kunnen zijn wat er overblijft van Theia na de inslag op de aarde, maar het zal nodig zijn om hun chemische kenmerken te vergelijken met maangesteenten. Dit is de echte uitdaging van de toekomst, omdat het bereiken van de diepste lagen van onze satelliet veel moeilijker zal zijn dan het bestuderen van de aardmantel. Het nieuwste onderzoek vertegenwoordigt ongetwijfeld een eerste stap die fascinerende perspectieven opent, niet alleen om te begrijpen hoe de maan ontstond, maar ook om ons zonnestelsel beter te begrijpen.
