Als mensen sneller verouderen dan andere soorten, kan dit de schuld zijn van dinosauriërs: het onderzoek

Janine image
door Janine

24 December 2023

Als mensen sneller verouderen dan andere soorten, kan dit de schuld zijn van dinosauriërs: het onderzoek

Dinosaurussen en mensen hebben elkaar nooit ontmoet, maar toch lijken de oude uitgestorven reuzen een opmerkelijke invloed te hebben op ons ouder worden. Dit is de interessante theorie die naar voren kwam uit het onderzoek waar we het nu over gaan hebben.

Zoogdieren en mensen verouderen sneller dan reptielen en vogels: waarom?

Zoogdieren en mensen verouderen sneller dan reptielen en vogels: waarom?

Pixabay

Sommige diersoorten, met name sommige reptielen en vogels, hebben een veel hogere levensverwachting dan zoogdieren van dezelfde grootte. João Pedro de Magalhães, hoogleraar moleculaire biogerontologie aan het Institute of Inflammation and Ageing aan de Universiteit van Birmingham, Engeland, onderzocht de mogelijke reden voor dit merkwaardige verschil. Volgens de deskundige van Portugese afkomst zou de oorzaak van deze uiteenlopende levensduur hun oorsprong kunnen vinden bij de dinosauriërs, die zo'n 66 miljoen jaar geleden van onze planeet verdwenen. De Magalhaes heeft zijn hele academische en professionele leven gewijd aan de studie van de genetische, moleculaire en cellulaire mechanismen die betrokken zijn bij veroudering, wat heeft geleid tot de onlangs gepresenteerde studie met de titel: "De knelpunt-hypothese voor een lang leven: kunnen dinosauriërs de veroudering van de hedendaagse zoogdieren hebben beïnvloed?"​

"De evolutie en de biodiversiteit van veroudering hebben zowel wetenschappers als het publiek al langer gefascineerd. Terwijl zoogdieren, inclusief langlevende soorten zoals de mens, een duidelijk verouderingsproces vertonen, vertonen sommige soorten reptielen en amfibieën zeer langzame of zelfs geen verouderende fenotypes”, schreef de professor. “Hoe kunnen reptielen en andere gewervelde dieren langzamer verouderen dan zoogdieren?” is de vraag die centraal staat in zijn artikel. In zijn werk stelt de expert het idee voor dat de evolutie tijdens het dinosaurustijdperk een blijvende erfenis heeft nagelaten bij zoogdieren, inclusief de mens. Meer dan honderd miljoen jaar lang, toen dinosauriërs de dominante roofdieren op aarde waren, waren hun tijdgenoten vrij klein van formaat, waren ze meestal nachtdieren en hadden ze een korte levensduur.

"Knelpunt van een lang leven": de veronderstelling van de deskundige

"Knelpunt van een lang leven": de veronderstelling van de deskundige

Wiley Online Library

De Magalhaes noemt zijn idee de "knelpunt-hypothese voor een lang leven", een theorie die wordt ondersteund door de afwezigheid van typisch regeneratieve eigenschappen bij zoogdieren. Hoewel de soort waartoe ook de mens behoort misschien een langer leven wenst, zouden ze nog steeds worden belemmerd door beperkingen die teruggaan tot het tijdperk van de dinosauriërs, en die daarom tot op de dag van vandaag ons verouderingsproces zouden hebben beïnvloed. Sommige diersoorten hebben echter niet dezelfde gevolgen ondervonden: veel vogelsoorten, amfibieën en reptielen vertonen geen tekenen van veroudering, of in ieder geval zeer weinig. Dit proces is daarentegen duidelijk zichtbaar bij zowel mensen als andere zoogdieren.

De door de professor geïdentificeerde oorzaak is te vinden in de eetgewoonten van dinosaurussen. "Sommige van de vroegste zoogdieren werden gedwongen om onderaan de voedselketen te leven en hebben tijdens het dinosaurustijdperk waarschijnlijk honderd miljoen jaar doorgebracht met de ontwikkeling om te overleven door middel van snelle voortplanting. Die lange periode van evolutionaire druk heeft naar mijn mening impact op de manier waarop wij mensen ouder worden.” Tijdens het Mesozoïcum, toen dinosauriërs de onbetwiste heersers van de planeet waren, bevonden zoogdieren zich in een positie om zo snel mogelijk te groeien en zich voort te planten voordat ze werden belaagd. De honderd miljoen jaar waarin dit fenomeen plaatsvond, zouden daarom hebben geleid tot het verdwijnen of deactiveren van de genen die betrokken zijn bij een lang leven, vooral met betrekking tot het herstel van DNA en weefselregeneratie.

Zijn genetische beperkingen en de vergrijzing van de mens afkomstig van dinosauriërs?

Zijn genetische beperkingen en de vergrijzing van de mens afkomstig van dinosauriërs?

Generated with AI

Zoals De Magalhaes rapporteert: “terwijl mensen tot de langstlevende dieren behoren, zijn er veel reptielen en andere dieren die een veel langzamer verouderingsproces hebben en gedurende hun hele leven minimale tekenen van veroudering vertonen”. Dit betekent dat de soorten die geëvolueerd zijn met behoud van de kenmerken die ze gemeen hebben met dinosauriërs, waaronder talloze vogels, reptielen en vooral schildpadden, zijn uitgerust met genetica die heel goed uitgerust zijn om oxidatieve stress en de daaruit voortvloeiende veroudering tegen te gaan.

“We zien voorbeelden in de dierenwereld van werkelijk opmerkelijk herstel en regeneratie. Die genetische informatie zou niet nodig zijn geweest voor vroege zoogdieren, die het geluk hadden geen voedsel voor de T. rex te worden. We hebben nu talloze zoogdieren – waaronder mensen, walvissen en olifanten – die grote afmetingen bereiken en een lang leven leiden, maar wij en deze zoogdieren leven met de genetische beperkingen van het Mesozoïcum en verouderen verrassend sneller dan veel reptielen”, concludeerde de expert.

Hoewel het een veronderstelling is, moet de door de bioloog voorgestelde theorie zeker diepgaander worden onderzocht en uitgediept om de verschillende “evolutionaire defecten” te begrijpen die verband houden met de geschiedenis van zoogdieren, inclusief de mens.