De magnetische anomalie van de aarde onthuld door oude stenen gevonden in Mesopotamië
Een ontdekking in Mesopotamië zou de archeologische studie van het verleden in verband kunnen brengen met veranderingen in het magnetische veld van de aarde die bijna 3000 jaar geleden plaatsvonden. Dit is het resultaat van onderzoek gepubliceerd in PNAS en uitgevoerd op oude Mesopotamische bakstenen. Laten we eens kijken waar dit over gaat en waarom archeomagnetische technieken de toekomst zouden kunnen zijn van het bestuderen van het verleden.
Veranderingen in het magnetische veld van de aarde, duizenden jaren geleden
Slemani Museum
Het analyseren van veranderingen in het magnetisch veld van de aarde gedurende eeuwen of zelfs millennia is een nieuw hulpmiddel waarmee oude artefacten nauwkeuriger gedateerd kunnen worden dan met conventionele methoden. Om dit te doen, zochten onderzoekers naar precieze metingen van ijzeroxidekorrels uit oude bakstenen die in Mesopotamië werden gevonden. Na het nemen van de fragmenten gebruikte het team een magnetometer en was zo in staat om een vrij nauwkeurige meting te verkrijgen.
De vondsten dateren met name uit de regeerperiode van Nebukadnezar II, tussen het einde van de 7e en het begin van de 6e eeuw voor Christus, en de resultaten waren verrassend. Tijdens het onderzoek merkten de onderzoekers een plotselinge verandering op in het magnetische veld van de aarde, met echte pieken in intensiteit. Volgens Prof. Lisa Tauxe, die deelnam aan het onderzoek, biedt de studie van de stenen vanuit het perspectief van het archeomagnetisme een ongekende kans.
Archeomagnetisme en archeologie: de toekomst van de studie van het verleden
Wikimedia commons/Public domain
En juist het archeomagnetisme is een noviteit in de studie van archeologische vondsten. Bakstenen gegraveerd met de namen van heersers, gevonden in Mesopotamië, hebben in feite cruciale details onthuld over een ongewone magnetische anomalie die bijna 3000 jaar geleden plaatsvond. Archeomagnetisme zoekt naar sporen van het magnetisch veld van de aarde in archeologische vondsten en heeft een tweeledig doel. Aan de ene kant om objecten beter te dateren waarvan de datering niet zo eenvoudig was; aan de andere kant om hypotheses over veranderingen in het magnetisch veld van de aarde te bevestigen. Volgens prof. Mark Altaweel, medeauteur van het onderzoek dat is gepubliceerd in PNAS:
'We vertrouwen vaak op dateringsmethoden zoals koolstofdatering om een idee te krijgen van de chronologie in het oude Mesopotamië. Sommige van de meest voorkomende culturele overblijfselen, zoals bakstenen en aardewerk, kunnen echter niet gemakkelijk worden gedateerd omdat ze geen organisch materiaal bevatten. Dit werk helpt nu een belangrijke dateringsbasis te creëren die anderen in staat stelt om te profiteren van absolute datering met behulp van archeomagnetisme.
Het magnetische veld van de aarde in Mesopotamië, 3000 jaar geleden
NASA
Door gebruik te maken van archeomagnetisme heeft onderzoek ook het bestaan bevestigd van een Levantijnse geomagnetische anomalie in de IJzertijd. Dit was een fenomeen dat duurde tussen 1050 v. Chr. en 550 v. Chr. en werd gekenmerkt door een ongewoon sterk magnetisch veld dat een uitgestrekt gebied beïnvloedde. Met andere woorden, we hebben het over een gordel die zich uitstrekt van de Azoren tot China, met Mesopotamië in het centrum.
Om het nut van een nieuwe techniek als archeomagnetisme beter te begrijpen, hoeven we alleen maar te kijken naar de resultaten van een ander onderzoek. In dit geval waren onderzoekers in staat om het pad van de magnetische noordpool van de aarde over de afgelopen 22.000 jaar te reconstrueren. Terwijl het traject heen en weer ging tussen Canada en Siberië, begon het rond 3200 jaar geleden zuidwaarts te verplaatsen, Noorwegen te bereiken en een sterke magnetische flux verder naar het zuiden te veroorzaken. Dat klopt, zelfs in Mesopotamië, waar schriftgeleerden bakstenen kerfden met de namen van heersers, niet wetende dat ze zouden bijdragen aan de evolutie van de archeologie.
