De vastentijd: wat is het, wanneer begint het en waar staat deze tijd van het jaar voor?
We weten dat Pasen wordt voorafgegaan door de periode die bekend staat als de vastentijd, maar wat is de betekenis ervan, waar staat het voor en waaruit bestaat het voor christenen? Hier is alles wat je moet weten.
De betekenis van de vastentijd voorafgaand aan Pasen
Pixabay
De vastentijd duurt zes weken, of veertig dagen, gewijd aan vasten, offeren en bidden, beginnend op Aswoensdag en eindigend bij zonsondergang op Witte Donderdag. Deze periode is bedoeld als voorbereiding op Pasen, waarin de wederopstanding van Christus wordt gevierd. De gelovigen worden opgeroepen om de Heilige Schrift te lezen en de leringen ervan in praktijk te brengen, af te zien van luxe en overvloedig eten, zich te onthouden van aalmoezen en hun bezittingen te delen.
Kortom, een echte spirituele reis om in contact te komen met het geloof. De traditie schrijft voor dat we ons tijdens de vrijdagen van de vastentijd onthouden van de consumptie van vlees, maar er wordt gedurende de hele religieuze periode zelfbeheersing op het gebied van voeding verwacht. Voor christenen is het een van de belangrijkste momenten van het jaar, samen met Advent, dat voorafgaat aan de komst van Kerstmis en de geboorte van Christus. Advent wordt echter ervaren met een gevoel van opwindende verwachting, terwijl de Vastentijd een gevoel van voorbereiding en onthouding belichaamt.
Wanneer de vastentijd begint en eindigt, tussen vasten en gebed
Freepik
De dag waarop de vastentijd begint is niet elk jaar hetzelfde: omdat het gebaseerd is op de liturgische kalender, kan de exacte datum veranderen. Het begint de dag na Vastenavond, wat altijd 46 dagen voor Paaszondag is. Degenen die de vastentijd strikter in acht nemen, beginnen met vasten en bidden tot Pasen. Degenen die minder praktiserend zijn, kunnen hun toevlucht nemen tot andere soorten offers, met uitzondering van kleine zonden van gulzigheid zoals chocolade, snoep of andere favoriete gerechten, maar ook persoonlijke gewoonten zoals roken, in plaats van winkelen, tv kijken of iets anders.
Dit zijn dus echte gepersonaliseerde “geloften”, die deze heilige tijd van het jaar op een individuele manier vieren en waarbij het niet kan ontbreken aan het helpen van anderen en kleine daden van vrijgevigheid. Op zondag worden het vasten en onthouden vervangen door de viering van de Opstanding, die precies op deze dag van de week plaatsvindt.
Van Vastenavond tot Goede Vrijdag
Freepik
Het begint daarom allemaal na Vastenavond (shrove tuesday), dat is afgeleid van het woord “shrive”, vergeven. In de religieuze traditie was deze dag gewijd aan spirituele zelfanalyse, waarbij christenen nadachten over hun zonden en de positieve veranderingen die ze tijdens de vastentijd moesten doorvoeren. In voorbije eeuwen verwijderden de gelovigen de voedingsmiddelen uit hun huizen waarvan ze in de vastentijd afstand zouden doen, namelijk vlees, eieren, vis, melk, suiker en vetten. Op dit punt is het gemakkelijk te begrijpen waarom Vastenavond ‘Mardi Gras’ wordt genoemd: het was de laatste dag om van deze voedingsmiddelen te genieten en zich over te geven aan stevige maaltijden, die na verloop van tijd in verschillende delen van de wereld in carnaval veranderden.
Aswoensdag ontleent zijn naam aan de gewoonte om de as te zegenen die ontstaat bij het verbranden van palmtakken of kruizen gemaakt van de bladeren. Deze werd dan op het voorhoofd van de christenen aangebracht om het begin van het vasten te symboliseren. De laatste zeven dagen van de vastentijd worden de Heilige Week genoemd, met als hoogtepunt Palmzondag, waarop de aankomst van Jezus in Jeruzalem wordt gevierd met processies en het uitdelen van palmkruisen. Tijdens deze week volgen cruciale dagen: op woensdag wordt het verraad van Judas herdacht, op donderdag het Laatste Avondmaal en op vrijdag Jezus aan het kruis, in afwachting van zijn wederopstanding op Eerste Paasdag.
Hoe beleef jij de vastentijd?
