Op een precies punt in de Middellandse Zee is de aardkorst omgevallen: onderzoekers ontdekken de oorzaak
Uit een nieuwe studie is gebleken dat de aardkorst op een bepaald punt op onze planeet is omgevallen: wetenschappers hebben uitgelegd waar en waarom dit gebeurde. Laten we er meer over te weten komen.
Tektonische platen in de regio Rif-Betic-Alboran
Amber/Wikimedia commons - Public domain
Eurazië en Afrika zullen uiteindelijk met elkaar botsen, in een proces dat ongeveer honderd miljoen jaar geleden begon. Seismisch onderzoek is erin geslaagd een belangrijk geologisch fenomeen onder de Middellandse Zee te identificeren, wat in tegenspraak is met eerdere hypothesen met betrekking tot tektonische bewegingen. In 2010 ontdekten onderzoekers die seismische gegevens van een aardbeving in Spanje bestudeerden een verzonken oceaanplaat - gezonken onder de aangrenzende plaat - volledig ondersteboven.
Wetenschappers van de Australian National University en de University of Electronic Science and Technology of China hebben hun aandacht gericht op de ingewikkelde relaties tussen tektonische platen in de regio Rif-Betic-Alboran, waar de Euraziatische en Afrikaanse platen elkaar ontmoeten ten oosten van de Straat van Gibraltar, waardoor de Betische en Rifgebergte en het Alboran-zeebekken ontstaan. Wat ooit een oppervlakkig deel van de aarde was, bevindt zich nu ondersteboven in de diepten van de Middellandse Zee.
Seismische gebeurtenissen in Spanje: de schuld van de omgevallen plaat?
Omdat Spanje de neiging heeft om weinig diepe seismische verschijnselen te ervaren, veronderstelt het onderzoek dat de oorzaak kan worden toegeschreven aan deze omgevallen tektonische plaat. Geologen Daoyuan Sun en Meghan Miller zeiden: "Sinds 1954 zijn er vijf grote plaatselijke aardbevingen geweest met diepten van meer dan 600 kilometer onder Granada." Normaal gesproken gaan dergelijke diepe seismische gebeurtenissen vooraf aan aanzienlijke schokken, die echter niet plaatsvonden na de aardbeving van 2010.
Tijdens subductie bewegen tektonische platen tegen elkaar aan en schuift een van de twee platen onder de plaat ernaast. In sommige gevallen wordt het verzonken deel van de plaat vernietigd, komt de korst omhoog en ontstaan er bergen en worden de twee oorspronkelijk verschillende platen één. In andere omstandigheden blijven de twee platen echter gescheiden, maar boven op elkaar, waarbij de onderste langzaam naar de aardmantel schuift. Dit is precies wat er gebeurt tussen de Euraziatische en Afrikaanse plaat: de zeebodem van de Middellandse Zee zinkt feitelijk onder het Europese continent.
Volledig omgevallen tektonische plaat in de Middellandse Zee
Freepik
Wanneer de oppervlaktelagen van een ondergedompelde plaat in contact komen met zeewater, vormen ze sepioliet of gehydrateerde magnesiumsilicaten, die, wanneer de plaat zinkt, uitdrogen en vatbaarder worden voor seismische episoden. Ze vertragen ook seismische golven, waardoor ze detecteerbaar worden door seismologen. Het feit dat deze golven, in de context van de aardbeving in Granada, een verdachte duur en een verdere fase van postume activiteit hadden, zou te wijten kunnen zijn aan een langzamere beweging in het onderste deel van de plaat van Alboran in plaats van in het bovenste.
Zoals Sun uitlegt, "werd er een aanzienlijke hoeveelheid water naar de overgangszone van de mantel getransporteerd, wat wijst op een relatief koude plaat. Gezien de relatief jonge leeftijd van de zeebodem in het westelijke Middellandse Zeegebied moet de snelheid van subductie, wil de plaat koel blijven, behoorlijk hoog zijn, bijvoorbeeld zo’n 70 millimeter per jaar.” Dankzij de zwaartekracht landde de korst volledig ondersteboven in een verticale rotatie, met het sepioliet "naar beneden gericht": een ontdekking van enorm belang voor het begrip van diepe seismische verschijnselen in sommige delen van onze planeet.
