Het avontuur van de twee academici die naar eigen zeggen in 1901 een onverwachte tijdreis hadden gemaakt
Is het mogelijk om door de tijd te reizen? Niemand heeft ooit bewezen dit te hebben gedaan, maar de ervaring die twee vrouwelijke academici in 1901 vertelden, vindt nog steeds weerklank. Laten we het samen ontdekken.
Het Moberly-Jourdain incident
Deror avi/Wikimedia commons - CC0 1.0 DEED
Iedereen zou graag door de tijd willen reizen, terugkeren naar het verleden om in suggestieve tijden te leven of naar de toekomst gaan om te ontdekken hoe de wereld van morgen eruit zal zien. Het is echter niet mogelijk om dit te doen: desondanks zijn er door de geschiedenis heen verschillende getuigenissen van ervaringen gerapporteerd die onverklaarbaar lijken, en een daarvan dateert uit 1901. De protagonisten van de merkwaardige episode waren twee Engelse vrouwen uit de academische wereld: Anne Moberly en Eleanor Jourdain.
In het eerste jaar van de twintigste eeuw gingen de twee vrouwen op vakantie naar Frankrijk om het Paleis van Versailles, de thuisbasis van koningin Marie Antoinette, te bezoeken. Hier gebeurde echter iets onverwachts, dat beroemd werd en bij het nageslacht bekend werd als het "Moberly-Jourdain incident". Moberly, een schooldirectrice, en Jourdain, een lerares, wisten niet veel van geschiedenis, zozeer zelfs dat ze vreesden dat het bezoek saai zou blijken: ze konden zich niet voorstellen dat die warme augustusdag hun leven zou veranderen.
Het bezoek aan het Klein Trianon
Élisabeth Vigée Le Brun/Wikimedia commons - Public domain
Na een bezoek aan de Spiegelzaal stelde Moberly haar vriendin voor om het Klein Trianon te bezoeken, het kleine kasteel in het park Grand Trianon, gebouwd tussen 1762 en 1768 tijdens het bewind van Lodewijk XV, die het aan zijn jonge 19-jarige vrouw schonk, Marie Antoinette. Tijdens de reis gebeurde er echter iets vreemds: de sfeer werd plotseling zwaar, beklemmend en melancholisch. Plots begonnen de twee vrouwen vreemde geluiden en melodieën te horen die tot een ander tijdperk leken te behoren, totdat ze mannen ontmoetten "gekleed in lange grijsgroene jassen met kleine driehoekige hoeden”, die de academici uitnodigden hun bestemming te bereiken.
Toen ze eenmaal de Temple de l'Amour bereikten, merkte Moberly een onaangenaam uitziende man op met een kwade blik, en kort daarna verscheen een andere zachtaardige heer, die met zijn vinger naar het Klein Trianon wees. Daar zag ze een blonde vrouw op het gras zitten, met een witte hoed op en een zomerse maar tijdloze jurk, met de bedoeling om te tekenen. Na deze episode koppelde de directrice die vrouwenfiguur aan koningin Marie Antoinette, toen ze een portret van haar uit 1785 door Adolf Wermüller zag: het uiterlijk van de vrouw die ze in de paleistuinen had ontmoet was identiek.
Hebben de twee academici echt in de tijd gereisd?
Desconhecido/Wikimedia commons - Public domain
Een week na die ongelooflijke ervaring slaagden de twee vrouwen erin om te bespreken wat er was gebeurd en besloten ze het te vertellen in een boek getiteld "An Adventure", gepubliceerd in 1911. De publicatie was een buitengewoon succes, hoewel er geen gebrek was aan kritiek van tijdschriften over parapsychologie: de twee vrouwen noemden bijvoorbeeld een brug waarover ze zouden hebben gelopen, maar die in het oorspronkelijke paleis nooit zou hebben bestaan.
Moberly omschreef de mensen die ze tegenkwam als "onnatuurlijk", vergelijkbaar met sculpturen. De twee vrouwen probeerden de ervaring te herhalen, maar ze vonden niet hetzelfde pad als de eerste keer. Ze raakten er vervolgens van overtuigd dat het er spookte en publiceerden het boek onder twee pseudoniemen, Elizabeth Morison en Frances Lamont. Volgens de schrijver Philippe Jullian bevonden de academici zich feitelijk midden in een echt feest, georganiseerd door de Franse dichter Robert de Montesquiou, die vlakbij het paleis woonde en graag thema-evenementen en gemaskerde feesten organiseerde.
Een ongetwijfeld rationelere verklaring dan de hypothese van de tijdreis, zelfs als wat er werkelijk gebeurde op die augustusdag in 1901 voorbestemd is een mysterie te blijven.
