Astronauten bezitten een uniek vermogen vergeleken met andere mensen: ze leren het door in de ruimte te vliegen
Uit een onderzoek is gebleken dat astronauten ongelooflijk goed in staat zijn om zich in de ruimte te oriënteren en de afstanden in te schatten die ze afleggen zonder de zwaartekracht: maar hoe doen ze dat?
Bewegen in microzwaartekracht, de vaardigheden van de astronauten
Askeuhd/Wikimedia commons - CC BY-SA 4.0
Bewegen in de ruimte is zeker niet hetzelfde als op aarde, waar we ons eenvoudig kunnen oriënteren en ons in onze natuurlijke omgeving kunnen bevinden. Buiten de grenzen van de planeet veranderen de zaken drastisch: de afwezigheid van zwaartekracht brengt onvermijdelijk de “ruimtetoeristen” in verwarring, maar een nieuwe studie uitgevoerd door de Universiteit van York in samenwerking met NASA en de Canadian Space Agency heeft ontdekt dat astronauten een verbluffend vermogen hebben om te bewegen zonder zwaartekracht.
Laurence Harris, hoofd van het onderzoek, legde uit dat de bevindingen een aanzienlijke impact kunnen hebben op de veiligheid van bemanningen in de ruimte en misschien kunnen suggereren hoe leeftijd en veroudering de balans van mensen op aarde beïnvloeden. "Er is herhaaldelijk aangetoond dat de perceptie van de zwaartekracht het waarnemingsvermogen beïnvloedt. De meest diepgaande manier om de invloed van de zwaartekracht waar te nemen is door deze te elimineren, en daarom hebben we ons onderzoek de ruimte in gebracht."
Buiten de aarde weten we hoe we moeten bewegen dankzij ons zicht
Harris onderstreept dat de aanwezigheid van astronauten al bijna vijfentwintig jaar stabiel is in de ruimte en dat, met de toename van het aantal geplande reizen en de aanstaande terugkeer van de mens naar de maan, naast het project van de landing op Mars, het stellen van verdere vragen en het vinden van antwoorden over de veiligheid van de bemanning steeds belangrijker wordt. “Uit de resultaten blijkt dat mensen verrassend genoeg in staat zijn om het gebrek aan een normale terrestrische omgeving adequaat te compenseren door gebruik te maken van hun gezichtsvermogen.”
Harris en zijn team observeerden astronauten aan boord van het ISS, het internationale ruimtestation dat zich ongeveer 400 km boven het aardoppervlak bevindt. Daar wordt de zwaartekracht van de aarde bijna volledig teniet gedaan en bewegen astronauten in een omgeving met microzwaartekracht op een manier die sterk lijkt op vliegen. De auteurs van het onderzoek vergeleken de perceptie van de bewegingen van zes vrouwelijke astronauten en zes mannelijke astronauten in de fasen vóór, tijdens en na de eenjarige missie in het ISS.
Onveranderde perceptie van beweging in ruimte en veiligheid
Needpix
Deze monitoring maakte het mogelijk om te ontdekken dat hun perceptie van de afgelegde afstand vrijwel volledig intact en ongewijzigd was gebleven. De onderzoekers konden echter niet onmiddellijk na aankomst in het ISS met de astronauten communiceren en konden daarom de initiële en vroege aanpassing aan de nieuwe omgeving niet vastleggen. In ieder geval is het volgens Harris "nog steeds een goed teken, want hoe de aanpassing ook verloopt, het gebeurt heel snel".
De bemanning van het ISS heeft herhaaldelijk uitwijkmanoeuvres moeten uitvoeren om kleine hemellichamen te ontwijken die het ISS hadden kunnen raken. In deze omstandigheden "moeten astronauten snel en efficiënt naar veilige plaatsen kunnen gaan of de luiken van het ISS kunnen verlaten. Het was dus heel geruststellend om te ontdekken dat ze dit feitelijk heel nauwkeurig konden."
Na bijna tien jaar onderzoek is de studie de eerste van drie publicaties die zich richten op de effecten van microzwaartekracht op verschillende perceptuele vaardigheden, waaronder de afgelegde afstand en de beoordeling van lichaamskanteling. Hoewel blootstelling aan microzwaartekracht fysiologische veroudering simuleert, blijkt de perceptie van beweging intact. Dit betekent dat zelfs bij oudere mensen "de bewegingswaarneming relatief onaangetast zou moeten zijn en dat evenwichtsverlies meer te maken heeft met de manier waarop ze bewegen."
Als we morgen de ruimte in zouden vliegen, zouden we dus weten hoe we ons moeten verplaatsen.
