Wetenschappers analyseren stukjes glas gevonden in een Australische krater: de oorsprong is niet wat ze verwachtten

door Janine

13 April 2024

Sommige 'stukjes glas' die in Australië zijn gevonden, kwamen in werkelijkheid uit de ruimte, zo heeft een interessant nieuw onderzoek ontdekt. Laten we meer te weten komen over de oorsprong van de geanalyseerde stenen.

Stukjes glas in het kraterveld van Henbury, Australië

Science Direct

De aarde en de planeten van ons zonnestelsel zijn gevormd in de loop van eonen, oftewel miljarden jaren, en planetaire wetenschappers blijven zoeken naar aanwijzingen over hun vorming en evolutie. Een van de beste manieren om dit te doen is het bestuderen van gesteenten die uit de ruimte komen, maar die zeker niet gemakkelijk te vinden zijn: het is noodzakelijk om ruimtevoertuigen op een missie te sturen om ze te verzamelen, met beslist hoge kosten, of er moeten stukken meteoriet worden gevonden en geanalyseerd die op de bodem van onze planeet zijn neergestort. Natuurlijk is het niet eenvoudig om ze op te sporen, omdat ze vrij zeldzaam zijn en de impact na een reis door onze atmosfeer onvermijdelijk hun toestand aantast.

Het team van wetenschappers, bestaande uit Aaron Cavosie, Phil Bland, Noreen Evans, Kai Rankenburg, Malcolm Roberts en Luigi Folco, analyseerde echter stukjes glas gevonden op een meteorietinslag met minstens dertien kraters van ongeveer vijfduizend jaar oud in het Northern Territory, in Australië, genaamd het Henbury Crater Field.

Glas in een Australische krater, afkomstig uit een andere wereld

Science Direct

Glas wordt door de mens gemaakt, maar het komt ook voor in de natuur in de vorm van obsidiaan, dat wordt gegenereerd door vulkanen en al bekend is sinds de oudheid. Blikseminslagen en inslagen van asteroïden kunnen ook natuurlijk glas produceren, zij het in veel kleinere hoeveelheden. Alleen zorgvuldige analyse kan de ware oorsprong van glas onthullen: de fragmenten die werden ontdekt in het veld van de Henbury krater, ook wel Tatyeye Kepmwere genoemd en 145 meter in diameter, behoren tot het type “IIIAB ijzer”: in feite zijn het stukken metaal bestaande uit ijzer, kobalt en nikkel die 11 kg wegen en afkomstig zijn uit de kern van een wereld die werd vernietigd.

4700 jaar geleden stortte een enkele tonnen wegende meteoor met een snelheid van meer dan 64.000 km per uur op deze plek neer. Door de hitte smolt zowel de meteoriet als het aardgesteente. Een deel van dit gesmolten en opgeloste materiaal vormde druppels die uit de kraters “spoten” en die na afkoeling kleine brokstukken vormden die sterk leken op glas van vulkanische oorsprong.

10% van de stukjes glas in de Australische krater bestaan ​​uit gesmolten meteoriet

Science Direct

De monsters die in het laboratorium zijn onderzocht bevatten daarom zowel elementen uit het lokale zandsteen als hoge gehaltes ijzer, kobalt en nikkel, in veel grotere hoeveelheden dan de gesteenten in de kraters. Dit betekent dat 10% van de glasstukken bestaat uit gesmolten meteoriet. Hoewel dit percentage laag lijkt, is het eigenlijk ongelooflijk: het gesmolten gesteente van de asteroïde waarvan wordt aangenomen dat deze verantwoordelijk is voor het uitsterven van de dinosauriërs bevat minder dan 0,1% meteoriet.

Het glas van Henbury onthulde ook hoge gehaltes iridium, chroom en andere elementen die tot de platina categorie behoren, die extreem zeldzaam zijn in de meeste gesteenten op aarde - nog een bewijs dat ze uit de kosmos kwamen. Er is vergelijkbaar glas gevonden in de krater Kamil in Egypte en de krater Wabar in Saudi-Arabië, beide kleiner en recenter. In Australië zijn maar liefst 32 vindplaatsen met meteorietinslagen, op een totaal van ongeveer 200 wereldwijd. Uiteindelijk is het meteorietafval dat in het glas is ontdekt het overtuigende bewijs dat er op dat punt op aarde een krater is ontstaan ​​door de inslag van een asteroïde.

NASA zou elf miljard dollar kunnen investeren om de monsters gesteente van Mars, die door de Perseverance rover zijn genomen, terug te brengen naar de aarde: de ontdekking van de oorsprong van de kosmos, zowel vanaf onze planeet als vanuit de ruimte, gaat verder.