Steekt de struisvogel echt zijn kop in het zand? Hier is de waarheid

Janine image
door Janine

18 November 2024

Twee struisvogels op de savanne, waarvan er één op het punt staat zijn kop in het zand te steken... of toch niet?

Unsplash

Als je je problemen probeert te overwinnen door ze niet onder ogen te zien en te wachten tot ze voorbij zijn, dan “steek je je kop in het zand” zoals een struisvogel doet. Dit populaire gezegde is wijdverspreid in onze cultuur.

Het gaat er echter vanuit dat struisvogels hun kop in het zand steken om zich te verbergen voor hun vijanden. Is dit waar?

Net als bij andere waarheden en clichés is het antwoord minder banaal dan het lijkt: laten we er samen achter komen!

Waarom denken we dat de struisvogel zijn kop in het zand steekt?

Het beeld van een struisvogel die zijn kop in de grond steekt, is al lange tijd geworteld in onze verbeelding en cultuur.

De eerste die over deze vreemde gewoonte sprak, was Plinius de Oudere, een van de bekendste natuuronderzoekers uit de Romeinse tijd. In zijn monumentale werk Naturalis Historia schrijft hij over struisvogels:

“[Struisvogels] hebben de wonderbaarlijke eigenschap dat ze elke substantie zonder onderscheid kunnen verteren, maar hun domheid is niet minder opmerkelijk, want hoewel de rest van hun lichaam groot is, denken ze, als ze hun kop en nek in een struik hebben gestoken, dat hun hele lichaam verborgen is.”

Het is precies vanuit dit idee dat we geloven dat struisvogels hun kop in het zand steken. Maar is dat echt zo?

Het antwoord is nee: struisvogels steken hun kop niet in het zand, ze benaderen het gewoon. Het idee dat de struisvogel zijn kop in de grond verbergt is puur het resultaat van onze perceptie. 

 Maar waar komt dit geloof dan vandaan? En wat gebeurt er in werkelijkheid als we een struisvogel zien met zijn kop verborgen?

3 verklaringen waarom struisvogels hun kop lijken te verbergen

een struisvogel die zijn kop in het zand lijkt te steken

Unsplash

Het begrijpen van de oorsprong van een populair geloof is zeker niet eenvoudig, maar het kan ons wel helpen om de manier waarop we denken en redeneren te begrijpen. De naam van de Rode Zee kan bijvoorbeeld net zo goed voortkomen uit een vertaalfout, en een soortgelijk argument kan ook worden aangevoerd voor de struisvogel.

Het populaire geloof dat de struisvogel zijn kop in het zand steekt, heeft in werkelijkheid drie verschillende verklaringen:

  • Camouflage

Om zich voor roofdieren te verbergen, drukken struisvogels zich plat tegen de grond in een poging om op te gaan in hun omgeving. Als je naar hen zou kijken, zou je een lange nek zien zonder kop. Daarom denken we dat struisvogels hun kop in het zand steken.

  • Voeding

Struisvogels voeden zich met gras en lage planten, maar ze zoeken ook vaak naar insecten en kleine zoogdieren die in de grond verstopt zitten, dus hun kleine kop kan de indruk wekken dat ze onder het zand verdwijnen. Dit is echter niet het geval.

  • Zorgen voor de jongen

Struisvogels zijn loopvogels en kunnen daarom hun nesten niet in bomen of op hoge plekken bouwen. Daarom graven ze gaten in de grond om hun eieren in te leggen, die vervolgens met hun snavel in het zand worden gedraaid. Van een afstand gezien lijkt het alsof hun kop onder het zand verborgen zit.

De mythe over de struisvogel en de kop in het zand heroverwegen

Nu we de oorsprong van deze mythe hebben onderzocht, is het misschien tijd om het populaire gezegde opnieuw te evalueren en de struisvogel het juiste respect terug te geven en waarde te geven aan wat hij werkelijk vertegenwoordigt.

Als struisvogels hun kop in het zand lijken te steken, doen ze dat zeker niet uit angst of om weg te lopen voor problemen, maar om veel nobelere redenen, die te maken hebben met de zorg en bescherming van hun kroost.

Dus als we ons echt een struisvogel met zijn kop in de grond moeten voorstellen, kunnen we er een andere betekenis aan geven, een die verder gaat dan het cliché.

We zouden dit beeld bijvoorbeeld kunnen gebruiken om diegenen te eren die moeilijkheden of ongemakkelijke situaties het hoofd bieden, niet uit egoïsme, maar voor het welzijn van anderen, zoals een ouder die zichzelf opoffert met liefde voor zijn kinderen.